مهارت حل مسئله چه کمکی به ما می‌کند؟

حل مسئله تقریبا بخشی از زندگی ما است که در هر روز و هر ساعت با آن سر و کار داریم به همین علت هم اهمیت حل مسئله امری مشخص و غیر قابل انکار است. در این مقاله قصد داریم باز هم به صورت گسترده‌تری به این موضوع و روش‌ های حل مسئله بپردازیم.

حل مسئله یکی از توانایی است که آموختن آن موجب تکامل هر چه بیشتر انسان می‌شود. هر چقدر که شما این مهارت را در خود گستر دهید راحت‌تر از پس مشکلات مادی و معنویتان بر می آیید به همین علت هم می‌توانید پله‌های ترقی را در هر یک از ابعاد زندگی به خوبی طی کنید.

در فرایند حل مسئله ابتدا در میابیم که چه اتفاقی باید بیوفتند و سپس بررسی می‌کنیم که برای تحقق این امر چه چیزهایی باید تغییر کند و چه مسیرهایی طی شود.

 مهارت حل مسئله مرجع تمام اکتشافات و اختراعات انسانی، تحولات فرهنگی و اجتماعی و همچنین اساس و هویت بازارهای اقتصادی است. علاوه بر این‌ها نقطه شروع بهبود مستمر، ارتباطات و یادگیری مسائل مختلف نیز مهارت حل مسئله است.

حال که به اهمیت حل مسئله پی بردیم باید بدانیم این مهارت حل مسئله که انقدر در فرایند زندگی ما موثر است چیست؟

اهمیت حل مسئله

حل مسئله فرایند مشاهده تمام آنچه در محیط شما اتفاق می‌افتد، شناخت مواردی که می‌توانند تغییر کنند یا بهبود یابند، تشخیص علت وضعیت کنونی و عوامل موثر بر آن، شناخت رویکردهای مختلف برای ایجاد تغییرات، تصمیم‌گیری برای انتخاب جایگزین، پیاده‌سازی تغییرات، مشاهده نتایج فرایند ایجاد تغییرات.

هر مرحله از فرایند حل مسئله برخی توانایی‌ها و شیوه‌ها را به کار گرفته می‌شوند که در کل فرایند حل مسئله تاثیرگذار بوده و موجب تسهیل فرایند خواهند بود.

انسان‌های نخستین از همان ابتدا برخی روش‌های حل مسئله ساده را فراگرفته‌اند. ( مسائلی همچون یافتن غذا و ارتباط از طریق انجام حرکات یکسان) بعدها با توجه به پیشرفت انسان در زندگی این مسائل پیچیده‌تر شده و نیاز به تکنیک‌های حل مسئله پیشرفته‌تری دارند.

تکنیک‌های حل مسئله هم در زندگی شخصی و هم در امور سازمانی موثر است چرا که به ما کمک می‌کند کنترل بهتری بر شرایط محیطیمان داشته باشیم.

در ادامه اهمیت حل مسئله را در ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار خواهیم داد:

اصلاح موارد نیازمند تصحیح

برخی از مشکلات و خرابی‌ها به مرور زمان به وجود می‌آیند اما برخی دیگر از همان روز اول وجود داشته‌اند. محیط زندگی شخصی و سازمانی ما سرشار از اشیا، فعالیت‌ها، ارتباطات و فرایندهایی است که هر یک به نحوی دچار اشکال هستند و آنطور که باید عمل نمی‌کنند. فرایند حل مسئله به ما مکانیزمی برای شناخت این موارد، دلایل ایجاد مشکلات و نحوه رفع آن‌ها ارائه می‌دهد.

شناخت خطرات احتمالی

انسان‌ها آموخته‌اند که فرایندها را بشناسند و در راستای رشد و توسعه آن‌ها گام بردارند. همچنین اهمیت حل مسئله زمانی بیشتر نمایان می‌شود که می‌خواهیم روابط علت و معلولی میان پدیده‌ها را در محیط‌های گوناگون بشناسیم.

 شناخت روابط علت و معلولی علاوه بر این که ما را در راستای برطرف‌کردن خطرات هدایت می‌کند، راهنمایی برای پیش‌بینی مسائل و خطرات احتمالی بر اساس تجربیات قبلی است.

روش‌های حل مسئله را می‌توان در راستای کاهش خطرات احتمالی آینده در شرایط فعلی به کار گرفت. همچنین تکنیک‌های حل مسئله به ما کمک می‌کنند تا در صورت بروز مشکلات بتوانیم آن‌ها را با کمترین هزینه برطرف کنیم.

بهبود عملکرد

در یک محیط اجتماعی افراد و سازمان‌ها نمی‌توانند به صورت ایزوله عمل کنند. افراد و سازمان‌ها بر یکدیگر تاثیرات مستقیم و یا غیر مستقیم می‌گذارند که این اثر گذاری‌ها محیط اجتماعی ما را به یک سیستم پیچیده و پر پیچ و خم تبدیل می‌کند.

وجود این سیستم قدرتمند علاوه بر این که به جامعه انسانی کمک کرده است از پس مشکلات خود برآیند ، نیرویی را در میان جامعه می‌گستراند که هر یک از انسان‌ها و سازمان‌ها را مجبور به بهبود عملکردشان می‌کند تا بتوانند خود را به سایر اجزا جامعه هماهنگ سازند.

روش‌های حل مسئله ما را یاری می‌کند تا روابط، چگونگی ایجاد تغییرات و پیشرفت‌ها را بهتر درک کرده و خود را با یک دنیای همواره در حال تغییر هماهنگ نماییم.

شناخت فرصت‌ها و استفاده از آن‌ها

یکی دیگر از مواردی که اهمیت حل مسئله را برای ما روشن‌تر می‌کند، شناخت فرصت‌ها، خلق آن‌ها و چگونگی استفاده از آنها است.

تکنیک‌های حل مسئله تنها در ارتباط با شناخت وضعیت موجود و بهینه ساختن آن نیست؛ بلکه در ارتباط با نوآوری‌ها، خلق چیزهای جدید و ایجاد تغییرات محیطی برای افزایش هر چه بیشتر مطلوبیت محیط اطراف ما نیز هست.

روش‌های حل مسئله در شناخت فرصت‌ها و چگونگی استفاده از آن‌ها به ما کمک می‌کند تا بتوانیم کنترل خوبی بر آینده به دست آوریم.

جمع‌بندی

مهارت و تکنیک‌های حل مسئله در تمام طول عمر انسان و سازمان امری حیاتی است که با برخی آموزش‌ها و مطالعات می‌توان به راحتی آن را به دست آورد و به مرور زمان در آن بهتر و بهتر شد.

www.kepner-tregoe.com