مدیریت پروژه

---

در جهان امروز سازمان‌ها دائماً با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستند و حجم بالای پروژه‌های بزرگ و کوچک ممکن است حیات آن‌ها را تهدید کند، لذا همه سازمان‌ها برای رشد و بقای خود نیاز به مدیریت پروژه دارند و مطمئناً بدون آن، رسیدن به اهداف سازمانی سخت و دشوار خواهد بود. این در حالی است که با استفاده از روش‌های مدیریت یک پروژه، سازمان‌ها می‌توانند کنترل بهتری بر روی پروژه‌هایشان داشته باشند و از پیگیری و بودجه مالی خود مطمئن شوند.

مدیریت یک پروژه می‌تواند هرج و مرج به وجود آمده به خاطر انبوه پروژه‌های متعدد در سازمان را از بین ببرد و در نتیجه توانایی ارائه بهتر پروژه‌ها به صورت برنامه‌ریزی شده، آن هم با بودجه پیش‌بینی شده و هماهنگ با اهداف کسب و کار امکان‌پذیر خواهد بود؛ چراکه در فضای رقابتی امروز کلید موفقیت فقط به وسیله مدیریت پروژه برای سازمان‌ها فراهم می‌شود.

مدیریت پروژه روشی است برای برنامه‌ریزی، نظارت، کنترل و گزارش هر آن چیزی که در طول تکمیل یک پروژه رخ می‌دهد. در حقیقت این مفهوم مانند چتری است که تعداد زیادی از اصول مرتبط با یکدیگر را در برمی‌گیرد، اصولی همچون برنامه‌ریزی، زمان‌بندی، مدیریت منابع، مدیریت فعالیت‌ها، مدیریت ریسک و ... در حوزه مدیریت یک پروژه.

فردی که مسئولیت نظارت بر پروژه را برعهده دارد، به عنوان مدیر پروژه شناخته می‌شود و ناظر بر اجرای پروژه است. اما برای اینکه پروژه‌های مربوط به کسب و کار بتوانند مسیرشان را به درستی طی کرده و به موفقیت برسند، لازم است یک مدیر بتوانند آن‌ها را به نحو مطلوبی سازماندهی و هدایت نمایید. برای این منظور مدیر پروژه نیاز به داشتن دانش، مهارت‌ها و تخصصی دارد که در حوزه مدیریت پروژه به آن‌ها پرداخته می‌شود؛ بنابراین اگر شما یک مدیر پروژه تازه‌کار هستید، یا اینکه سال‌هاست مدیریت پروژه‌های مختلف را برعهده دارید و می‌خواهید اطلاعات خود را به‌روز و سازماندهی کنید، ما به شما پیشنهاد می‌کنیم برای گذراندن دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه که شامل مطالب جامع و کاملی در این راستا است، حتماً به آکادمی مدیریت پروژه و  توسعه فردی و سازمانی فرتیک مراجعه نمایید و تا آخر این مطلب همراه ما باشید:

تاریخچه مختصری از شکل‌گیری مدیریت پروژه

تاریخ شکل‌گیری مدیریت پروژه در جهان را به زمان ساخت اهرام ثلاثه مصر، دیوار بزرگ چین و بنا نهادن تخت جمشید نسبت می‌دهند، چراکه هر کدام از این پروژه‌ها به دلیل کیفیت استاندارد بالا و به کار‌گیری نیروی عظیم انسانی از جمله پروژه‌های بزرگ و پیچیده تاریخ بشری محسوب می‌شوند که تا کنون به سرانجام رسیده است.

اما تاریخچه مدیریت پروژه در دنیای جدید به سال‌های اولیه دهه 1900 میلادی باز می‌گردد، زمانی که هنری گانت توسعه نمودار میله‌ای خود را شروع کرد و توانست در سال‌های 1950 تا 1960 میلادی پروژه‌های نظامی و هوا فضای آمریکا و همچنین انگلستان را انجام دهد. به همین دلیل از هنری گانت به عنوان پدر تکنیک‌های برنامه‌ریزی و کنترل پروژه یاد شده و سال‌های 1950 تا 1960 را به عنوان سال‌های آغازین رشد و توسعه مدیریت پروژه در دنیای معاصر در نظر گرفته‌اند.

این سال‌ها آغازگر تکوین و توسعه بسیاری از روش‌ها و دانش‌های مربوط به مدیریت پروژه است که در سال‌های بعد به وسیله نرم‌افزار‌های مختلف عملیاتی از آن‌ها در پروژه‌های متعدد به کار گرفته شد. در سال ۱۹۹۶ میلادی بود که پیکره دانش مدیریت پروژه یا همان PMBOK به وسیله مؤسسه PMI روی کار آمد و بعدها به عنوان استاندارد ANSI به جامعه بشری معرفی شد.

به مرور زمان، تغییرات سریع تکنولوژی و وجود بازار‌های شدید رقابتی باعث شد تا همه سازمان‌ها و بنگاه‌های متولی پروژه، تغییر سیستم مدیریتی مجموعه خود را در رأس برنامه‌هایشان قرار دهند و در سال 2012 میلادی بود که تغییرات بزرگی در مدیریت انواع پروژه رخ داد و یک استاندارد ISO برای آن مطرح شد.

با نگاهی به تاریخ شکل‌گیری مدیریت پروژه، مشاهده می‌شود که در روش‌های سنتی، مدیران حرفه‌ای پروژه در مدیریت فنی پروژه نیاز به اثبات مهارت‌های اصلی داشتند، اما در حال حاضر برای مدیریت انواع پروژه‌های مربوط به کسب و کار‌های مختلف، نیاز به اثبات مهارت‌های گسترده‌تری نظیر روابط مشتری و استراتژی یا مهارت‌های رهبری مثل هوش هیجانی و مربیگری وجود دارد.

منظور از مدیریت پروژه چیست؟

به مجموعه‌ای از ابزار‌ها، تکنیک‌ها و مهارت‌ها که برای پیش بردن فعالیت‌های یک پروژه تعریف می‌شود تا به وسیله آن نیاز‌ها و الزامات پروژه محقق گردد، مدیریت پروژه می‌گویند. معمولاً در یک سیستم مدیریتی قوانینی تعریف می‌شود که نقش کمک‌کننده‌ای به منظور پیش بردن پروژه در مراحل مختلف شروع، برنامه‌ریزی، اجرا، کنترل و خاتمه کار دارد و باعث می‌شود پروژه بتواند به اهداف مشخص خود دست یابد.

از آنجایی که هر پروژه شروع و پایانی دارد و برای انجام آن یک محدوده زمانی معین تعریف می‌شود تا با کمک منابع مختلف به مرحله پایانی خود برسد و همچنین هر پروژه‌ای دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی بوده که امکان بهره‌مندی از تمام قوانین یک پروژه برای تمام پروژه‌ها وجود ندارد، افرادی که یک پروژه را در دست دارند، باید بتوانند به صورتی آن را مدیریت کنند تا دستیابی به هدف اصلی امکان‌پذیر باشد و سریع‌تر به هدف نهایی پروژه نزدیک شوند، لذا در این شرایط است که نیاز به مدیریت پروژه امری مهم و ضروری تلقی می‌شود.

به بیان دیگر می‌توان مدیریت یک پروژه را این‌گونه تعریف نمود: تخصیص، پیگیری و کاربرد منابع‌انسانی در جهت رسیدن به اهداف مشخص در یک دوره زمانی خاص. بر اساس این تعریف در مدیریت پروژه دو پارامتر اهداف مشخص و دوره زمانی خاص از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند، لذا باید به آن‌ها توجه زیادی داشته باشید تا بتوانید مدیریت یک پروژه را طبق اصول انجام دهید.

پس می‌توان به این نتیجه رسید، مدیریت یک پروژه یک خط مشی کلی است که به منظور برنامه‌ریزی و اجرای درست پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و فردی که به عنوان مدیر پروژه در نظر گرفته می‌شود، باید تلاش کند با استفاده از برنامه‌ها و منابع موجود به اهداف تعیین شده دست پیدا کند تا پروژه در دوره زمانی مشخص اجرا شود.

منظور از فرایند مدیریت پروژه چیست و شامل چه مراحلی می‌شود؟

مدیر پروژه به عنوان فردی شناخته می‌شود که باید پروژه را مورد بررسی قرار دهد تا از انجام درست آن در زمان خاص و با محدوده مالی مشخص اطمینان حاصل کند. مدیران پروژه باید در انجام پروژه شرکت داشته باشند و وظیفه کنترل پروژه بر عهده آن‌ها است، البته متناسب با هر شرکتی، ممکن است مدیر پروژه در انجام آن کار حضور داشته باشد یا نه، اما در سطوح بالاتر این اتفاق نمی‌افتد.

در فرایند مدیریت پروژه لازم است مدیر پروژه هدف اصلی پروژه را مشخص کند و جزئیات دقیق آن را به افراد تیم نشان دهد. بیان جزئیات هر پروژه کمک می‌کند تا اعضای تیم بتوانند درک راحتی از هدف آن پروژه داشته باشند و برای رسیدن به آن تمام تلاش خود را به کار گیرند. همچنین باید برای انجام مرحله بعدی پروژه یک محدوده زمانی مشخص شود تا اعضای تیم بتوانند متناسب با این دوره زمانی کار پروژه را به پیش ببرند.

مدیر پروژه به همراه تیم خود باید برنامه زمانی پروژه را تدوین کند و با توجه به اینکه ممکن است پروژه دارای اهداف زیادی باشد، لازم است برای رسیدن به هر هدف زمان خاصی را تعیین کند. وجود زمان‌بندی مشخص شده، باعث می‌شود که از هدر رفتن منابع سازمان جلوگیری به عمل آید. معمولاً مدیران پروژه، برنامه‌ریزی یک پروژه را با استفاده از روش مسیر بحرانی انجام می‌دهند. این روش فعالیت‌های مختلف پروژه را به ترتیب و به بهترین شکل ممکن زمان‌بندی می‌کند. بعد از اینکه برنامه زمان‌بندی پروژه آماده شد، مدیر پروژه دیگر مدیران سازمان را در جریان روند کار‌های پروژه قرار می‌دهد تا تعاملات بهتری صورت گیرد.

به صورت کلی فرایند مدیریت پروژه شامل 5 مرحله زیر است:

مرحله آغازین پروژه

این مرحله به شناخت فعالیت‌ها، چگونگی انجام آن‌ها، برنامه‌ریزی و همچنین انتخاب نیروی ماهر و کاربلد در جهت انجام وظایف مشخص شده مربوط می‌شود. اخذ مجوز‌ها برای انجام پروژه در مرحله آغاز فرایند مدیریت یک پروژه صورت می‌گیرد و تمام فعالیت‌های جانبی مرتبط به انجام پروژه در این مرحله بررسی می‌شود. در مرحله آغازین پروژه معمولاً تشکیل تیم، تنظیم مراحل کاری، مشخص نمودن بودجه و امور دیگری که برای شروع پروژه مورد نیاز هستند، انجام می‌شود. همچنین در این مرحله منشور پروژه (حکم مدیر پروژه) تهیه شده و ذینفعان پروژه شناسایی و تحلیل می‌شوند.

مرحله برنامه‌ریزی پروژه

در این مرحله، مدیران پروژه وظیفه دارند به ارائه برنامه‌های راهبردی خاصی بپردازند که به منظور افزایش رضایت‌مندی مشتریان از نتایج کار صورت می‌گیرد. در این روند باید تمام اولویت‌ها مشخص شود و نیاز‌های اعضای تیم برآورد گردد تا بستر مناسبی برای رسیدن به بهره‌وری بیشتر بر اساس محدودیت‌های بودجه و زمان فراهم شود. در مرحله برنامه‌ریزی مدیریت زمان از اهمیت زیادی برخوردار است، چراکه زمان‌بندی در هر برنامه‌ای باید به درستی تنظیم و تعیین گردد.

مرحله اجرایی پروژه

در این مرحله کارهایی که برنامه‌ریزی شده‌اند در عمل اجرا می‌شوند و مدیران پروژه بر روی کار اعضا و گروه‌ها نظارت می‌کنند و در تلاش هستند که مسئولیت‌ها و وظایف به منظور دستیابی به نتیجه نهایی با توجه به برنامه مشخص شده، به خوبی انجام شوند. مرحله اجرایی بیشترین انرژی و زمان را به خود اختصاص می‌دهد.

مرحله نظارت و کنترل پروژه

در این مرحله مدیر پروژه عملکرد کل پروژه را ارزیابی و نظارت می‌کند و نگرانی‌های مربوط به حوادث احتمالی و بودجه را مورد بررسی قرار می‌دهد تا مطمئن شود که آنچه در مرحله برنامه‌ریزی به عنوان هدف مشخص شده به واقعیت تبدیل شود.

مرحله خاتمه پروژه

در این مرحله مدیر پروژه گزارش خود را از نتیجه و روند کار ارائه داده و به تمامی عملیات اجرایی پایان می‌دهد و با نظارت دیگر مدیران سازمان موفقیت پروژه را ارزیابی کرده و به ثبت می‌رساند.

بهتر است بدانید؛ این 5 مرحله با یکدیگر ارتباط متقابل دارند و تمامی آن‌ها به منظور پیش برد کار‌های مربوط به پروژه انجام می‌شوند.

منظور از مثلث مدیریت پروژه چیست؟

محدودیت‌های سه‌گانه پروژه را با عنوان مثلث مدیریت پروژه (Project Management Triangle) نام‌گذاری کرده‌اند و در واقع مفهومی است که برای تمام پروژه‌ها صادق بوده و به محدودیت هزینه، زمان و محدوده پروژه مربوط می‌شود.

این مفهوم پایه و اساس مدیریت یک پروژه بوده و به همین علت لازم است مدیران پروژه در مرحله برنامه‌ریزی (Planning Phase) به مواردی همچون زمان‌بندی (Schedule) برای اتمام پروژه، بودجه یا ساختار شکست کار (Work Breakdown Structure) توجه ویژه داشته باشند.

سه ضلع اصلی و مهم مثلث مدیریت پروژه شامل موارد زیر می‌شود:

زمان

مدیران پروژه برای اتمام پروژه باید زمان مشخصی را در نظر بگیرند که در این زمینه می‌توانند از ابزار‌هایی نظیر نمودار‌های پرت (PERT Charts) یا روش مسیر بحرانی (Critical Path Method) استفاده کنند. این کار در ابتدای پروژه و در مرحله برنامه‌ریزی باید انجام شود تا بتوان زمان و اقدامات لازم برای به انجام‌رساندن تمام فعالیت‌های مربوط به پروژه را مشخص نمود. هنگامی که پروژه وارد مرحله اجرایی می‌شود، وضعیت پروژه باید تحت نظر مدیر پروژه باشد تا در صورت نیاز در برنامه تغییرات لازم انجام شود. زمان‌بندی (Schedule) جزء آن دسته از حوزه های دانش مدیریت یک پروژه محسوب می‌شود که مسئول اجرای پروژه در زمان مناسب را بر عهده دارد.

هزینه

مسلماً هر پروژه‌ای برای اجرا شدن نیز به هزینه‌های زیادی دارد و مدیران پروژه وظیفه تخمین زدن، بودجه‌بندی و همچنین کنترل هزینه‌های موجود را برعهده دارند و هدف نهایی آن‌ها این است که بر اساس بودجه‌ای که قبول کرده‌اند، بتواند پروژه را اجرا و به اتمام برسانند. تمام این مسئولیت‌ها به مدیریت هزینه پروژه مربوط می‌شود.

محدوده

محدوده شامل تمام کار‌هایی است باید برای اتمام یک پروژه انجام شود. در مرحله برنامه‌ریزی با استفاده از ساختار شکست کار لازم است محدوده پروژه مشخص گردد. در صورتی که محدوده در مراحل اولیه اجرای پروژه مشخص نشود، ممکن است به دلیل رخ دادن برخی از فعالیت‌های برنامه‌ریزی نشده در مرحله اجرای پروژه، محدوده گسترش پیدا کند. این اتفاق که خزش محدوده نام دارد، می‌تواند باعث شکست خوردن پروژه شود.

با توجه به این مثلث، لازم است در تمام راهنما‌های مربوط به مدیریت یک پروژه، حتماً محدودیت‌های سه‌گانه ذکر شود تا احتمال شکست پروژه به حداقل برسد.

همچنین بهتر است بدانید؛

• زمان: برنامه زمانی شما

• محدوده: وظایفی که برای رسیدن به اهداف پروژه به آن‌ها نیاز دارد.

• و هزینه: موارد مالی و بودجه پروژه را شامل می‌شوند و مسلماً این فاکتور‌ها برای تکمیل یک پروژه بسیار ضروری و مهم هستند.

با روش‌های مدیریت پروژه بیشتر آشنا شوید

در حال حاضر برای مدیریت یک پروژه بزرگ و پیچیده، تکنیک‌ها و مدل‌های مختلفی وجود دارد که انتخاب بهترین روش بستگی به مهارت و تجربه مدیر پروژه خواهد داشت و مسلماً اگر روش مدیریت پروژه به درستی انتخاب شود، می‌تواند نتایج بسیار مؤثر و کارآمدی را برای پروژه به همراه بیاورد. در این راستا بهتر است با پرکاربردترین روش‌های مدیریت پروژه آشنا شوید که شامل موارد زیر است:

مدیریت پروژه به روش چابک (AMP)

روش چابک یا Agile Project Management یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین روش‌های مدیریت پروژه محسوب می‌شود که به صورت کاملاً گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و مناسب پروژه‌های پیچیده و با تغییرات زیاد است. روش اجایل در مدیریت یک پروژه به منظور توسعه نرم‌افزاری شکل گرفته و به عنوان پاسخی مناسب برای نتیجه ندادن روش مدیریتی آبشاری شناخته می‌شود. این روش بیشترین میزان انعطاف‌پذیری را هنگام مدیریت یک پروژه به وجود می‌آورد و تیم‌هایی که با روش چابک کار می‌کنند به راحتی می‌توانند با تغییرات موجود سازگار شوند و همچنین می‌توانند با مشتریان و کاربران نهایی نیز ارتباط مستقیمی داشته باشند. بعضی از افراد روش چابک را یک چهارچوب درست مثل Scrum برای مدیریت یک پروژه می‌دانند، اما برخی دیگر معتقد هستند که این روش مجموعه‌ای از اصول است که به وسیله آن‌ها مدیران پروژه می‌توانند به صورت مؤثرتری چهارچوب‌های مدیریت پروژه را انجام دهند. با این وجود بین روش Agile و Scrum رابطه نزدیکی وجود دارد و اگر این دو روش در یک پروژه با یکدیگر اعمال شوند، بهترین نتیجه ممکن حاصل خواهد شد.

مدیریت پروژه به روش اسکرام (SPM)

روش اسکرام نیز از روش‌های مدیریتی رایج بوده که بر پایه 5 اصل تعهد، بحث‌پذیری، جسارت، احترام و تمرکز طراحی شده است. هدف اصلی اسکرام این است که به اعضای تیم اجازه دهد تا آن‌ها بتوانند با سرعت بیشتر و به صورت مؤثر و کارآمدتر به تغییرات به وجود آمده در پروژه پاسخ دهند. این روش بر روی ارائه نتایج از طریق بهبود ارتباطات، کار تیمی و سرعت توسعه پروژه تمرکز دارد و تأکید آن بیشتر بر روی این است که اعضای تیم بتوانند مسئولیت‌ها و وظایف مربوط به تصمیم‌گیری‌های مشترک و ارائه بازخورد مداوم و ارزشمند با طرفین درگیر در طول پروژه را به خوبی انجام دهند. روش اسکرام به دلیل سازگاری و مراحل کوتاهی که دارد، معمولاً برای حل مسائل پیچیده به کار برده می‌شود و روشی متداول برای استفاده در صنعت فناوری اطلاعات و تولید نرم‌افزار است.

مدیریت پروژه به روش کانبان (Kanban)

روش کانبان بر اساس روش معروف چابک طراحی شده و مانند روش اسکرام بر روی تحویل زود هنگام پروژه از طریق همکاری و مدیریت تیمی تأکید دارد و به عنوان بهترین روش مدیریت پروژه به منظور جلوگیری از عقب ماندگی کار‌ها شناخته می‌شود. در این روش وظایف و مسئولیت‌ها بر اساس نیاز در زمان مشخص انجام می‌شوند، به این معنا که اگر واقعاً نیاز به کار وجود داشته باشد، آن کار انجام می‌شود. در حال حاضر به روش کانبان رویکرد Just-In-Time هم گفته می‌شود که در میان مدیران پروژه محبوبیت زیادی دارد و بسیاری از تیم‌ها برای مدیریت بهتر پروژه‌های خود از آن استفاده می‌کنند. افزایش انعطاف‌پذیری، کاهش ضایعات، صرفه‌جویی در زمان، شروع آسان و بهبود جریان کار در طول زمان از جمله مزیت‌های استفاده از روش کانبان برای مدیریت کردن پروژه‌های مختلف است.

مدیریت پروژه به روش شش سیگما (Six Sigma)

روش شش سیگما یک رویکرد سیستماتیک برای حذف خطا‌های به وجود آمده در طول انجام یک پروژه است که از روش‌های آماری استفاده می‌کند تا با به حداقل رساندن تنوع در فرایند‌های تجاری باعث بهبود کیفیت شود. از آنجایی که این روش مدیریت پروژه بر روی بهبود کیفیت تمرکز دارد، اولین گام در این فرایند تعریف معنای کیفیت از دیدگاه افرادی است که نظرات آن‌ها بیشترین اهمیت دارد، یعنی مشتریان؛ بنابراین یک کسب و کار برای مدیریت بهتر پروژه‌های خود، لازم است کیفیت را به همان روشی اندازه‌گیری نماید که مشتریانش از آن رضایت کامل داشته باشند. با تأکید بر روی این اصل یعنی نظرات مشتریان، یک کسب و کار می‌تواند به راحتی سطح کیفی محصولات خود را بهبود بخشد. روش شش سیگما برای رسیدن به هدف خود از دو تکنیک DMAIC و DMADV استفاده می‌کند و از جمله مزایای استفاده از این روش می‌توان به کاهش هزینه‌های جاری، افزایش سطح عملکرد و بهره‌وری، افزایش رضایت شغلی و تحلیل داده‌ها اشاره نمود.

مدیریت پروژه به روش آبشاری (WPM)

روش آبشاری یا Waterfall Project Management ساده‌ترین راه برای مدیریت یک طرح و پروژه است و یک رویکرد خطی برای تحویل کار محسوب می‌شود. به وسیله این روش شما می‌توانید زمانی که با الزامات در پروژه مواجه شدید، طرح را کنار هم قرار دهید، راه حل مناسب را ایجاد کنید، آزمون و اجرا را انجام دهید و سپس آن را به مرحله بعدی منتقل نمایید. این روش بیشتر برای پروژه‌هایی مناسب است که الزامات آن‌ها واضح بوده یا تغییرات کمی در طول مسیر انتظار می‌رود، اما اگر واقعاً نمی‌دانید که چگونه باید پروژه مورد نظر را به نتیجه نهایی آن برسانید یا اینکه الزامات پروژه مشخص و واضح نیستند، بهتر است از روش آبشاری برای مدیریت کردن پروژه خود استفاده نکنید؛ چراکه مدیریت یک پروژه به روش آبشاری برای برنامه‌های طولانی و دقیقی که نیاز به یک جدول زمانی واحد دارند، می‌تواند بهترین نتیجه را به همراه داشته باشد.

مدیریت پروژه به روش ناب (LPM)

روش ناب یا Lean Project Management از یک رویکرد تکراری برای توسعه محصول پشتیبانی می‌کند و به دنبال مدیریت یک پروژه بر اساس روابط، دانش و اهداف مشترک است و بیشتر در جهت دریافت بازخورد بر روی دستاورد‌های پروژه کار می‌کند. مدیریت یک پروژه به صورت سنتی توسط روش ناب، راهی برای از بین بردن اتلاف در فرایند‌ها و اطمینان از همکاری مؤثر و کارآمد افراد تیم است که این امر سهولت جابه‌جایی بین اعضای تیم و حذف از کارأفتادگی پروژه را به همراه خواهد داشت. روش ناب برای مدیریت کردن پروژه‌هایی مناسب است که معمولاً بر روی بهبود فرایند و اقدامات مهمی که نیاز به تمرکز دارند، پایند هستند. اما اگر مطمئن نیستید که بخش‌های کاری می‌توانند با تلاش در ساده‌سازی و استفاده آسان از فرایند‌ها، کارآمد و سودمند باشند، باید از این روش صرف نظر کنید.

مدیریت پروژه به روش مسیر بحرانی (CPM)

روش مسیر بحرانی یا Critical Path Method در تلاش است تا مدلی را بسازد که در آن تمام کار‌های مشخص شده در ساختار شکست کار پوشش داده شوند و هدف نهایی آن شناسایی دنباله وظایف پروژه و دوره زمانی اجرای آن‌ها است. با دستیابی به این اطلاعات، می‌توان فعالیت‌های بحرانی را که باید در زمان مشخص به پایان برسند تا برنامه‌ریزی پروژه دچار آسیب نشود، تعیین کرد. از آنجایی که این روش در کنترل پروژه به عنوان یک ابزار در راستای نظارت بر پیشرفت و گزارش دهی در مورد هر مسئولیتی که به پایان می‌رسد، عمل می‌کند، لازم است مدیران پروژه برای اینکه پروژه به صورت کارآمد و مطلوبی به نتیجه برسد، با راهنمایی و مشاوره در اجرای روش مسیر بحرانی، از تأخیر‌های احتمالی که ممکن است به وجود بیاید، جلوگیری کنند و به پیشرفت و حرکت پروژه سرعت دهند.

برای مدیریت پروژه بهترین روش کدام است؟

انتخاب بهترین روش برای مدیریت پروژه یکی از موضوعات چالش برانگیزی است که معمولاً مدیران سازمان با آن روبه‌رو هستند. اما لازم است بدانید، بهترین و مناسب‌ترین روش برای مدیریت یک پروژه، روشی خواهد بود که بر اساس پروژه طراحی شده باشد و کمک کند تا فرایند‌های کاری پروژه به بهترین شکل ممکن انجام شود تا در نهایت بتوان پروژه را در زمان تعیین شده، تحویل مشتری نمود.

علاوه بر این در صورتی که شما بتوانید برای مدیریت کردن پروژه‌های خود بهترین روش را انتخاب کنید، مسلماً میزان بودجه مورد نیاز برای انجام پروژه به حداقل خواهد رسید. اما با توجه به روش‌ها و رویکرد‌های مختلفی که برای مدیریت یک پروژه وجود دارد، انتخاب بهترین روش همواره کاری سخت و دشوار به نظر می‌رسد.

در این راستا لازم به ذکر است که در خصوص انتخاب روش مناسب برای مدیریت پروژه دو راه پیش روی شما قرار دارد:

 • یا روش جدیدی که مورد استقبال بسیاری از افراد قرار گرفته را انتخاب کنید؟

• یا اینکه یکی از روش‌های قدیمی‌تر را که سال‌های بسیاری مورد استفاده قرار می‌گرفته، انتخاب نمایید؟

از این رو، هر کدام از روش‌های بیان شده شامل شیوه‌ها، تکنیک‌ها و قوانینی هستند که علاوه بر طی کردن فرایند پروژه، به مدیران آن هم کمک می‌کند تا به هدف نهایی پروژه دسترسی بهتری داشته باشند و به عنوان یک راهنما در طول پروژه همراه مدیران خواهند بود.

همچنین، روش‌ها و استراتژی‌های مختلفی که برای مدیریت کردن پروژه‌های کوچک و بزرگ به آن‌ها اشاره شد، می‌توانند هنگام طی کردن و تحویل پروژه، به حل تمام مسائل و مشکلات به وجود آمده در طول اجرای پروژه کمک می‌کند. با این وجود، برای انتخاب بهترین روش لازم است هم با روش‌های پرطرف‌دار و پرکاربرد بیشتر آشنا شوید و هم اینکه با روش‌هایی که به تازگی روی کار آمده است، روبه‌رو شوید و در مورد آن‌ها اطلاعات لازم را به دست‌آورید.

پس اگر هنوز مردد هستید که کدام روش را برای مدیریت پروژه‌های متعدد سازمان یا شرکت خود انتخاب کنید، مشاوران آکادمی فرتیک می‌تواند در این زمینه شما را راهنمایی نماید. پس با کارشناسان و متخصصان ما در ارتباط باشید.

استفاده از روش‌های مدیریت پروژه چه مزایایی را برای سازمان به همراه دارد؟

مزایای بی‌شمار استفاده از روش‌های مدیریت پروژه شامل تمام افرادی می‌شود که در ارتباط با پروژه قرار دارند؛ از مدیران پروژه گرفته تا مشتریان می‌توانند از آن‌ها برخوردار شوند. در واقع بهره‌مندی از مهارت‌ها، ابزار‌ها و دانش‌های منحصربه‌فرد و اثربخش کمک‌های شایانی به پروژه می‌کند تا بتواند به نتیجه مؤثر و کارآمد برسد و انتظارات اجرایی آن به حقیقت بپیوندد.

در خصوص مزایای استفاده از روش‌های مدیریت پروژه توسط سازمان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

رضایت مشتریان افزایش پیدا می‌کند

مسلماً اگر برنامه‌ریزی مدیریتی یک پروژه به خوبی صورت گیرد، رضایت مشتریان و خوشنودی آن‌ها از خدمات ارائه شده را در پی خواهد داشت. در واقع بدون مدیریت، امکان اجرای درست پروژه به صورت مؤثر و کارآمد وجود نخواهد داشت و به راحتی نمی‌توان مدیریت زمان را به دست گرفت. برخی از مواردی که برای مشتریان بسیار اهمیت دارد، با استفاده از روش‌های مدیریت پروژه قابل اجرا است و باعث می‌شود یک مشتری راضی، دوباره برای استفاده از خدمات مراجعه نماید. این هدف برای تمام پروژه‌ها و حوزه‌های کاری حائز اهمیت بوده و مهم‌ترین مزیت مدیریت ایده‌آل پروژه محسوب می‌شود.

باعث رشد و پرورش تیم می‌شود

انجام فعالیت در محیطی که به صورت کامل برنامه‌ریزی شده و طبق روال مشخصی پیش می‌رود، باعث رشد و پرورش تیم می‌شود و مشارکت بین اعضای تیم را افزایش می‌دهد. افراد تیم برای انجام فعالیت‌های پروژه انگیزه کافی دارند و آن‌ها می‌توانند برای موفقیت پروژه بهترین گام‌ها را بردارند که در نتیجه آن راندمان کاری اعضای تیم افزایش پیدا می‌کند.

انعطاف‌پذیری افزایش می‌یابد

با توجه به اینکه مدیریت بر اساس برنامه‌ریزی بنا شده است، تیم پروژه درک کامل‌تری از روند کاری دارند و این انعطاف‌پذیری می‌تواند منجر به انجام بهترین تصمیم‌گیری‌ها شود که نتیجه آن مدیریت زمان‌بندی پروژه به نحو احسن خواهد بود.

ریسک‌ها بررسی و مدیریت می‌شوند

هنگامی که یک پروژه مدیریت می‌شود، وجود ریسک‌ها در روند اجرایی آن می‌توانند اثرگذار باشند، اما با استفاده از روش‌های مناسب مدیریت یک پروژه شما می‌توانید احتمال هرگونه خطر را در کل پروژه به کمک برنامه‌ریزی و سازماندهی پروژه تشخیص دهید و در صدد رفع آن برآیید.

باعث رشد کسب و کار‌های مختلف می‌شود

افزایش راندمان و کارایی فعالیت افراد در اجرای پروژه می‌تواند بر روی کیفیت نتایج به دست آمده بسیار تأثیرگذار باشد که در نتیجه آن تعداد پروژه‌های کاری افزایش خواهد یافت.

مشاهده فواید رقابتی و ایجاد فضایی مناسب برای کسب و کار‌ها، بهبود کیفیت نتایج و اثرات آن و اثربخشی فوق‌العاده ارائه خدمات از دیگر مزیت‌های استفاده از روش‌های مدیریت پروژه هستند که می‌توانند در موفقیت قطعی یک پروژه اثرگذار باشند.

مدیر پروژه یا PM کیست و چه وظایفی بر عهده دارد؟

به فردی که پروژه را مورد بررسی قرار می‌دهد تا از انجام درست و دقیق آن در محدوده زمانی مشخص با بودجه مالی موجود، مطمئن شود، مدیر پروژه می‌گویند. در واقع مدیر پروژه فردی است که مسئولیت اجرای یک پروژه را از زمانی که شروع می‌شود تا زمانی که پایان می‌یابد برعهده دارد. مدیر پروژه باید در کنار تنظیم برنامه زمانی و مشخص نمودن وظایف هر کدام از اعضای تیم پروژه به برنامه مالی پروژه هم توجه داشته باشد تا بتواند بدون اتلاف منابع مالی، هزینه‌های غیر قابل پیش‌بینی پروژه را هم پوشش دهد.

مسئولیت مدیر پروژه، مدیرت کلی و نظارت بر اجرای منظم کار‌ها در یک پروژه است و به صورت مستقل در پروژه‌های عملیاتی ایفای نقش نمی‌کند. افرادی که به عنوان مدیر پروژه در نظر گرفته می‌شوند، بر روی محصولات و خدمات ارائه شده و همچنین ابزار‌ها و تکنیک‌هایی که در طول انجام کار، از آن‌ها استفاده می‌شود، نظارت می‌کنند تا از درستی کار مطمئن شوند.

استخدام اعضای تیم و پیش‌بینی خطرات و مشکلاتی که ممکن است موفقیت پروژه را تهدید کند، از دیگر مسئولیت‌ها و وظایفی است که مدیران پروژه برعهده دارند. از آنجایی که اعضای تیم پروژه باید به صورت هماهنگ با یکدیگر عمل کنند و برنامه‌ریزی دقیق و ارتباطی مؤثر باهم داشته باشند، یکی دیگر از وظایف مدیر پروژه مدیریت تعاملات اطلاعاتی تیم، حفظ تعادل روابط بین اعضای تیم، تقویت همکاری بین آن‌ها و سازماندهی فعالیت‌ها است.

در مراحل انجام تمام پروژه‌ها ممکن است اعضای تیم باهم اختلافات جزئی داشته باشند که این امر طبیعی بوده و بخشی از روند کار محسوب می‌شود، با این وجود، یک مدیر پروژه لازم است مطمئن شود که این اختلافات باعث نابودی پروژه نشود و وظیفه دارد نسبت به کار‌هایی که قرار است انجام شود، شناخت کافی داشته باشد و محیطی سالم را برای همه اعضای تیم به وجود آورد.

در شرکت‌های سازمان‌یافته و رسمی که معمولاً پروژه‌های پیچیده‌تر و بزرگ‌تر وجپد دارند، مدیران پروژه لازم است دارای تخصص و مهارت حرفه‌ای‌تر باشند و از موسسه مدیریت پروژه (PMI) گواهینامه استاندارد و معتبر PMP را دریافت کند. در این راستا اگر شما هم این مسئولیت مهم را برعهده دارید و در شرکت‌هایی مشغول به فعالیت هستید که پروژه‌های بزرگ و پیچیده مطرح می‌شود، می‌توانید برای دریافت گواهینامه استاندارد و معتبر PMP در دوره جامع PMP آکادمی توسعه فردی و سازمانی فرتیک شرکت کنید.

اما به طور کلی وظایف مدیر پروژه عبارت است از:

• مدیریت محدوده پروژه (Scope Management) که شامل تعریف کار‌های لازم برای تکمیل فرایند پروژه می‌شود.

• مدیریت فعالیت‌های پروژه (Task Management) که شامل برنامه‌ریزی برای انجام فعالیت‌ها و مشخص نمودن زمان تحویل آن‌ها می‌شود.

• مدیریت منابع پروژه (Resource Management) که شامل استفاده از سرمایه‌ها، افراد، مواد و منابع موجود به صورت کارآمد می‌شود.

• مدیریت تیم پروژه (Team Management) که شامل تشکیل اعضای تیم و رهبری آن‌ها می‌شود.

• مدیریت زمان‌بندی پروژه (Schedule Management) که شامل تحلیل مدت زمان انجام فعالیت‌ها می‌شود و مسئولیت مشخص نمودن برنامه زمانی برای فعالیت‌های پروژه بر عهده مدیر پروژه خواهد بود؛ چراکه لازم است هنگام اجرایی شدن پروژه، وضعیت پروژه تحت نظر مدیر پروژه قرار داشته باشد تا در صورت لزوم تغییراتی در برنامه داده شود.

• مدیریت کیفیت پروژه (Quality Management) که شامل تعیین سیاست‌های کیفیت برای محصولات و خدمات پروژه می‌شود و مدیر پروژه موظف است فرایند‌های تضمین پروژه را به کار گیرد و کیفیت آن‌ها را کنترل کند.

• مدیریت هزینه‌های پروژه (Cost Management) که شامل تخمین هزینه‌ها و تعیین بودجه برای انجام پروژه می‌شود.

• مدیریت ذی‌نفعان پروژه (Stakeholder Management) که شامل قانع کردن ذی‌نفعان با پاسخ دادن به انتظارات و توقع آن‌ها و همچنین ارتباط داشتن با آن‌ها در حین پیشرفت پروژه می‌شود.

• مدیریت ریسک پروژه (Risk Management) که شامل شناسایی و نظارت بر ریسک‌های پروژه و به حداقل رساندن آن‌ها می‌شود.

• گزارش وضعیت پروژه (Status Management) که شامل نظارت و پیگیری عملکرد و پیشرفت پروژه به وسیله تنظیم گزارش و اسناد دیگر می‌شود.

اگرچه دریافت مدرک PMP یکی از گواهینامه‌های استاندارد و معمول برای مدیران پروژه محسوب می‌شود، اما به شما مدیران گرامی پیشنهاد می‌کنیم حتماً دوره‌های آموزشی تخصصی‌تر نظیر دوره آموزشی آمادگی PMP یا دوره جامع آشنایی با استاندارد PMBOK و مدیریت پروژه چابک را بگذرانید؛ لذا در صورت تمایل می‌توانید در این دوره‌ها که توسط آکادمی فرتیک برگزار می‌شود، شرکت نمایید.

ویژگی‌های یک مدیر پروژه موفق چیست؟

داشتن مدرک مرتبط با مدیریت پروژه که مستلزم گذراندن دوره مدیریت پروژه است، می‌تواند گواهی بر دانش، علاقه و خلق و خوی مساعد شما برای کار در این حوزه باشد. مسئولیت‌ها و وظایف مدیران پروژه با توجه به شرکت و موقعیتی که در آن مشغول به فعالیت هستند، می‌تواند متفاوت باشد، اما با این وجود، برای موفقیت در مدیریت انواع پروژه‌های مختلف، به ویژگی‌های خاصی نیاز است که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

۱- داشتن مهارت رهبری؛ یک مدیر پروژه موفق مهارت‌های رهبری را به خوبی می‌داند. در صورتی که بخواهید مدیر پروژه موفقی باشید، باید بتوانید تیم را از ابتدا تا انتهای پروژه به صورت کارآمد هدایت کنید تا به نتیجه مورد نظر برسید.

۲- داشتن مهارت ارتباطی؛ مدیریت یک پروژه به صورت مطلوب و کارآمد، مستلزم این است که مدیر پروژه آن بتواند ارتباطی روشن و واضحی با اعضای تیم در مورد انتظارات، اهداف و مسئولیت‌هایی که پروژه را تکمیل می‌کند، داشته باشد. آشنایی با این مهارت باعث می‌شود تا شما بتوانید بازخورد سازنده‌ای برای هدایت بهتر پروژه به تیمتان ارائه دهید.

۳- داشتن مهارت حل مسأله؛ مدیران موفق در مورد مهارت حل مسأله شناخت کافی دارند و می‌توانند مشکلات مختلفی را که ممکن است در مراحل پروژه به وجود بیاید، حل کنند. مشکلاتی که می‌تواند اعضای تیم، مشتریان یا ذی‌نفعان مرتبط با پروژه را درگیر کند.

۴- داشتن مهارت تیم‌سازی؛ مدیران پروژه موفق به خوبی می‌دانند که تیم‌سازی خوب می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا تیم موفقی را تشکیل دهند که اعضای آن برای تکمیل یک پروژه به صورت واحد با یکدیگر کار کنند. در صورتی که شما بتوانید هدایت تیم را به سمت یک هدف مشترک پیش ببرید و اشتیاق و انگیزه اعضای تیم را برای رسیدن به هدف اصلی پروژه زنده نگه دارید، حتماً می‌توانید یک مدیر پروژه لایق و موفق باشید.

اما اگر به دنبال این هستید که مدیر پروژه موفقی باشید، لازم است سه سال تجربه مستمر در این حوزه داشته باشید و به شرایط کاری خود عادت کرده و آن را پذیرفته باشید که این امر مستلزم گذراندن دوره آموزشی مدیریت پروژه بوده و گواهینامه این دوره دلیلی بر توانایی شما برای فعالیت در حرفه مدیریت پروژه است، لذا به شما پیشنهاد می‌کنیم حتماً در دوره‌های آموزشی مربوط به مدیریت پروژه آکادمی فرتیک ثبت نام نمایید.

چگونه می‌توان به یک مدیر پروژه موفق تبدیل شد؟

افراد برای اینکه بتوانند در هر زمینه‌ای به موفقیت برسند، نیاز به آموزش صحیح دارند و وارد شدن به حرفه مدیریت پروژه هم نیازمند گذراندن دوره‌های تخصصی است. گواهینامه‌های زیادی تحت عنوان دوره مدیریت پروژه توسط مؤسسات و مراکز مختلف به دانش پذیران ارائه می‌شود که می‌تواند شامل:

• حرفه‌ای در مدیریت پروژه یا Project Management Professional (PMP)• دستیار در مدیریت پروژه یا Certified Associate in Project Management (CAPM)• حرفه‌ای در مدیریت طرح یا Program Management Professional (PGMP)

باشد. با در اختیار داشتن این گواهینامه‌ها و آگاهی از روش‌های مدیریت پروژه، شما می‌توانید به یک مدیر موفق تبدیل شوید.

برای مدیریت پروژه کسب چه مهارت‌هایی لازم و ضروری است؟

مدیریت پروژه برای پیشرفت و توسعه کسب و کار‌های مختلف ضروری و مهم بوده و به عنوان یکی از ارکان اصلی آن‌ها محسوب می‌شود. در واقع مدیریت یک پروژه مهارت تحقق اهداف خاصی در بازه زمانی مشخص با بودجه تعیین شده است، اما عملی کردن آن نیاز به داشتن دانش و مهارت کافی دارد. برای مدیریت یک پروژه شما نیاز دارید مهارت‌های زیر را به دست‌آورید:

• مهارت تفکر سیستماتیک• مهارت تحلیل فرایند پروژه• مهارت درک و شناسایی مفهوم فرایند پروژه• مهارت سنجش عملکرد پروژه• مهارت توانایی مدل‌سازی فرایند پروژه برای کارکنان سازمان• مهارت طراحی فرایند پروژه• مهارت مدیریت تغییرات احتمالی پروژه• مهارت بهبود فرایند‌ها از طریق تصمیم‌گیری، استقرار و حاکمیت تکنولوژی• مهارت قوانین حاکم بر پروژه• مهارت یکپارچه‌سازی پروژه• مهارت مدیریت زمان انجام پروژه• مهارت مدیریت محدوده برای جلوگیری از انجام کار‌های اضافی یا فعالیت‌هایی که از قلم افتاده‌اند• مهارت مدیریت در هزینه‌های پروژه• مهارت مدیریت منابع انسانی

از آنجایی که ممکن است سیستم مدیریت پروژه‌های یک سازمان امری پیچیده و دشوار باشد، برای مدیران پروژه لازم است که شناخت کافی در مورد هر کدام از این مهارت‌ها داشته باشند؛ بنابراین اگر شما هم مدیر پروژه یک شرکت یا سازمان هستید، می‌توانید برای کسب این مهارت‌ها و آموزش مدیریت پروژه در دوره‌های آموزشی آکادمی فرتیک که تحت نظر اساتید مجرب و ماهر برگزار می‌شود، شرکت کنید.

آموزش مدیریت پروژه شامل چه مفاهیمی می‌شود؟

در دنیای کسب و کار‌های امروزی پروژه‌ها نقش به سزایی دارند و برای اینکه یک پروژه خاص به سرانجام برسد، نیاز به مدیریت پروژه بیش از گذشته احساس می‌شود. از آنجایی که مدیریت کردن پروژه یک مهارت محسوب می‌شود، امری قابل یادگیری بوده و بسیاری از مدیران و افرادی که پیاده‌سازی پروژه را بر عهده دارند، می‌توانند با فراگیری این مهارت، به راحتی اهداف و پروژه‌های خود را مدیریت نمایند.

در واقع شما با استفاده از آموزش مدیریت پروژه می‌توانید بسیاری از مفاهیم مربوط به نحوه مدیریت کردن یک پروژه را فرا بگیرد. در دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه معمولاً مفاهیمی نظیر مدیریت پروژه چیست؟ معرفی انواع نرم‌افزار‌های مدیریت پروژه، روش‌های مختلف مدیریت پروژه، تفاوت بین پروژه و کار‌های عملیاتی، محدوده پروژه، مدیریت محدوده، چگونه می‌توان زمان‌بندی یک پروژه را مدیریت نمود و مطالب مفیدی در این رابطه به فراگیران تدریس می‌شود.

تیپ‌های شخصیتی مناسب شغل مدیریت پروژه بر اساس تست MBTI کدام موارد هستند؟

با توجه به تست MBTI تیپ‌های شخصیتی بیان شده می‌توانند گزینه مناسبی برای شغل مدیریت پروژه باشند:

شخصیت قهرمان یا ENFJ

شخصیت قهرمان که از اعتماد به نفس بالایی برخوردار بوده و قدرت نفوذ کلام بالایی دارد، می‌تواند به عنوان رهبر، سیاستمدار و معلمی موفق در جامعه ظاهر شود. این فرد می‌تواند افراد را به همکاری باهم به منظور بهبود بخشیدن به خود و جامعه ترغیب کرده و در برقراری ارتباط با دیگران بسیار موفق عمل می‌کند، مسئولیت‌پذیر بوده و از انگیزه دادن به تیم خود در جهت رسیدن به اهداف و آرمان‌های موجود لذت می‌برد.

شخصیت حامی یا INFJ

شخصیت حامی بسیار با اراده، آرمان گرا و مبادی اخلاق بوده و برای رسیدن به اهداف خود قاطعانه قدم برمی‌دارد. این فرد دید جامعی دارد و از این رو قادر به نظارت دقیق بر روی پروژه است و می‌تواند کنترل امور را به دست بگیرد.

شخصیت پیکارگر یا ENFP

شخصیت پیکارگر با اشتیاق فراوان در جهت رسیدن به آرمان و آرزو‌های خود گام برمی‌دارد و ماهیت رؤیاپرداز بودنش به او کمک می‌کند تا با انرژی فراوان به دنبال ناگفته‌ها برود. این فرد به شدت آزادی طلب بوده و در ارتباط برقرار کردن با دیگران بسیار کارآمد و مؤثر عمل می‌کند.

شخصیت میانجی یا INFP

این دسته از افراد می‌توانند در بدترین شرایط هم به دنبال یافتن نشانه‌ای از خوبی باشند و از همراه شدن با تکنولوژی لذت می‌برند و برای انجام امور دید وسیعی دارند.

شخصیت فرمانده یا ENTG

شخصیت فرمانده در برنامه‌ریزی‌های بلند مدت بسیار قوی عمل می‌کند و در ایده‌پردازی برای هدف‌گذاری و حل مشکلات توانایی بالایی دارد. این فرد بسیار آینده‌نگر بوده و همواره به دنبال کسب دانش و مهارت‌های به‌روز دنیا است و علاقه بسیاری به شرکت در مباحث روشنفکرانه دارد.

شخصیت ناظر یا ESTJ

شخصیت ناظر اهل تجارت و کسب و کار است و می‌تواند افراد و گروه‌ها را برای پیاده‌سازی تصمیمات و جامعه عمل پوشاندن به آن‌ها بسیج کند. این فرد بسیار متعهد، منظم و اجتماعی بوده و از قدرت استدلال بالایی برخوردار است.

برای مدیر پروژه کدام مشاغل مناسب و ایده‌آل هستند؟

در خصوص شغل‌های مناسب و ایده‌آل برای مدیران پروژه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

شغل هماهنگ‌کننده پروژه

فردی که شغل هماهنگ‌کننده پروژه را قبول می‌کند، به اطلاعات کارکنانی که در پروژه مشغول به فعالیت هستند، دسترسی دارد.

شغل مسئول زمان‌بندی پروژه

فردی که شغل مسئول زمان‌بندی پروژه را قبول می‌کند، مستقیماً زیر نظر مدیر پروژه مشغول به کار می‌شود و تمام کار‌های زمان‌بندی پروژه بر عهده او است؛ چراکه اگر یک پروژه در زمان مشخص شده خودش به اتمام نرسد، ممکن است با شکست مواجه شود.

شغل دستیار مدیر پروژه

از آنجایی که مدیران پروژه نمی‌توانند به صورت تمام وقت در صحنه حضور داشته باشند، بنابراین وجود یک دستیار برای رسیدگی به کار‌های پروژه لازم بوده و او می‌تواند در پیش برد کار‌ها به مدیر کمک کند، البته وظیفه دستیار تنها در نبود مدیر خلاصه نمی‌شود و مسئولیت‌های دیگری را هم برعهده دارد.

شغل مدیر پروژه

یک مدیر پروژه وظیفه دارد از تمامی دانش و مهارت‌های موجود برای به اتمام رساندن پروژه استفاده کند، گاهی اوقات او به جای تمام مشاغلی که به آن‌ها اشاره کردیم، می‌تواند به تنهایی مسئولیت تمام پروژه را بر عهده بگیرد.

شغل مدیر ارشد پروژه

فردی که به عنوان مدیر ارشد پروژه انتخاب می‌شود، می‌تواند به صورت هم‌زمان بر روی چند پروژه مدیریت کند و به نوعی مسئولیت اجرای هماهنگی بین آن‌ها را برعهده بگیرد. او یک پروژه بزرگ را می‌تواند به افراد مختلفی واگذار نموده و سپس تمام آن‌ها را مدیریت کند. وظایف مدیر ارشد پروژه از محدوده مدیریت یک پروژه فراتر بوده و شامل برنامه‌ریزی‌هایی که باعث بهبود روند کار و پیشرفت در پروژه می‌شود، است.

برای مدیر پروژه کدام مشاغل پردرآمد هستند؟

در خصوص پردرآمدترین مشاغل موجود برای یک مدیر پروژه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

شغل مدیریت پروژه مهندسی

فردی که در این حرفه مشغول به فعالیت است، مسئولیت نظارت بر کار مهندسان را برعهده داشته و از طرفی هم با مشتریان در ارتباط است تا اطمینان حاصل کند که نتیجه نهایی کار مطلوب و مطابق سلیقه مشتری بوده و از کیفیت لازم برخوردار است. موفقیت در این شغل نیاز به یک برنامه‌ریزی دقیق و منظم دارد، به صورتی که آغاز و پایان فرایند پروژه معین باشد و برای آن بودجه‌ای مشخصی در نظر گرفته شده باشد. اما بهتر است بدانید که اشتغال در این شغل پردرآمد مستلزم داشتن دانش اختصاصی در زمینه رشته‌های مهندسی است، چراکه شخص باید آگاهی و شناخت کافی نسبت به کیفیت محصول نهایی داشته باشد.

شغل مدیریت پروژه‌های مشاوره‌ای

بهتر است بدانید که شغل مدیریت پروژه‌های مشاوره‌ای کاملاً با شغل مشاور مدیریت پروژه متفاوت است. فردی که به عنوان مدیر پروژه‌های مشاوره‌ای مشغول به کار می‌شود، در واقع مدیریت پروژه‌ای را در دست دارد که در یک شرکت مشاوره راه‌اندازی شده و به مرور زمان و بر اساس نوع قرارداد‌هایی که بسته می‌شود، می‌تواند فعالیت‌های متفاوتی را انجام دهد. مثلاً یک زمان ممکن است او با مدیران فروش یک شرکت همکاری کند و در زمان دیگری با مهندسان ساخت و ساز یا محیط زیست همکاری داشته باشد. اما به صورت کلی حوزه کاری شما در این شغل پردرآمد بستگی به نوع صنعتی دارد که در آن مشغول به کار هستید.

شغل مدیریت پروژه منابع

فردی که در این حرفه مشغول به کار می‌شود، معمولاً در صنعت معدن، نفت یا کشاورزی فعالیت می‌کند و مسئولیت کیفیت آنچه را که به عنوان نتیجه نهایی از معدن استخراج شده یا کیفیت محصولی که از زمین کشاورزی به دست آمده است را مورد بررسی قرار می‌دهد. مدیر پروژه منابع گاهی اوقات برای ادامه فعالیت کاری خود، نیاز به داشتن تخصص خاصی در زمینه کاری مورد نظر خود دارد، به این دلیل که منابع طبیعی یکی از رشته‌های گروه مهندسی محسوب می‌شود و جزء علوم تخصصی است.

شغل مدیریت پروژه دارویی

از آنجایی که در سال‌های اخیر میزان تولید دارو افزایش پیدا کرده است، مدیران پروژه دارویی نسبت به دیگر صنایع از درآمد بالاتری برخوردار هستند و طبیعتاً یک برنامه‌ریزی دقیق می‌تواند برای درمان بیماری‌های جدید باعث توسعه و گسترش دارو‌های مختلف شود. در صورتی که شما بخواهید در این شغل پردرآمد مشغول به فعالیت شوید، لازم است علم و آگاهی کافی در خصوص مراقبت‌های بهداشتی و دارویی داشته باشید.

شغل مدیریت پروژه‌های هوافضا

یک مدیر پروژه برای اینکه بتواند در این حوزه کاری به موفقیت برسید، لازم است با مهندسان و طراحان هوافضا همکاری نمایید. وظیفه اصلی فردی که این شغل را انتخاب می‌کند، پیگیری و اطمینان از این است که آیا هواپیمای مورد نظر بر اساس بودجه مالی موجود می‌تواند در زمان مشخص شده آماده تحویل باشد یا خیر؟ در واقع در این شغل باید ریسک و کنترل کیفیت مورد بررسی قرار گیرد. مدیر پروژه هوافضا برای اینکه بتواند در این شغل موفق باشد باید بتواند طرح و برنامه‌ای را مطرح نماید که باعث توسعه و آماده‌سازی هواپیما‌های موجود شود.

منظور از نرم‌افزارهای مدیریت پروژه چیست؟

نرم‌افزار مدیریت پروژه به عنوان سیستم مدیریت پروژه شناخته می‌شود و کار آن زمان‌بندی رویداد‌ها و فعالیت‌ها است. این نرم‌افزار به منظور تسهیل در اجرای پروژه برای قسمت عملیاتی آن به کار برده می‌شود. برای سطوح مدیریتی این نرم‌افزار جنبه اطلاعاتی داشته و با دریافت داده‌ها، اطلاعات مورد نیاز را برای کاربران فراهم می‌کند. اطلاعاتی که توسط نرم‌افزار مدیریت پروژه ارائه می‌شود، شامل موارد زیر است:

• وظایف افراد را لیست و فهرست‌بندی می‌کند.• زمان‌بندی اختصاص یافته برای پروژه را در نظر می‌گیرد.• برای اتمام پروژه، اطلاعاتی از حجم کار‌های انجام شده یا انجام نشده تعریف می‌کند.• اطلاعاتی از نحوه انجام پروژه در مورد میزان عملکرد مدیر پروژه بر اساس برنامه‌ریزی تعیین شده ارائه می‌دهد.• از منابع محدود مناسب‌ترین و بهترین استفاده ممکن را به عمل می‌آورد.• نوع پروژه را مشخص می‌کند.

نرم‌افزار‌های مدیریت پروژه که می‌توانند تحت وب باشند یا بر روی دسکتاپ نصب شوند، دارای انواع تک کاربر، شخصی، جمعی و یکپارچه هستند و هر کدام از آن‌ها برای مدیریت انواع پروژه‌های خاص به کار برده می‌شود. مدیران پروژه برای انجام تمام وظایف کاری خود در جهت اتمام پروژه‌ها، در کنار دانش و مهارت‌های لازم، می‌توانند از نرم‌افزار‌های مدیریت پروژه هم استفاده کنند؛ چراکه این نرم‌افزار‌ها بستری مناسب را در اختیار مدیران برای برنامه‌ریزی، نظارت و گزارش پروژه قرار می‌دهند. همچنین این نرم‌افزار‌ها به تیم پروژه کمک می‌کنند تا کار خود را بهتر مدیریت کنند و با یکدیگر همکاری کارآمدتری داشته باشند.

آیا گذراندن دوره مدیریت پروژه می‌تواند تضمین‌کننده آینده شغلی باشد؟

اغلب مدیران پروژه در هر زمینه‌ای توانایی کار کردن را دارند از صنعت گرفته تا خرید و فروش و حتی تجارت، چراکه آن‌ها مهارت‌های بالایی را در مدیریت فرایند، بودجه، کنترل و نظارت و زمان‌بندی بودجه کسب کرده‌اند؛ لذا افرادی که دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه را به صورت حرفه‌ای می‌گذرانند، احتمال موفقیت آن‌ها در زمینه شغلی در آینده بسیار زیاد خواهد بود. لازم به ذکر است که تا سال 2027 نیاز به 88 میلیون مدیر پروژه در کل جهان وجود دارد. همچنین پیش‌بینی می‌شود این افراد در کنار پیشرفتی که در موقعیت‌های کاری به دست می‌آورند، حقوقشان هم افزایش یابد؛ بنابراین گذراندن دوره‌های آموزشی مربوط به مدیریت پروژه هم می‌تواند موقعیت‌های شغلی عالی و هم درآمد بالا را برای شما به ارمغان بیاورد. البته بهتر است برای گذراندن دوره مدیریت پروژه به مؤسسات معتبر و معروفی همچون آکادمی فرتیک مراجعه کنید.

شرکت در دوره آموزشی مدیریت پروژه آکادمی فرتیک چه مزایایی را به همراه دارد؟

در صورتی که می‌خواهید شغل مدیریت پروژه را انتخاب کنید یا اینکه در حال حاضر مدیر پروژه یک سازمان هستید و تمایل دارید مهارت و دانسته‌های خود را افزایش دهید، به شما توصیه می‌کنیم برای آموزش مدیریت پروژه در دوره‌های آموزشی آکادمی فرتیک ثبت نام نمایید، چراکه مزیت‌های زیر را برای شما به ارمغان می‌آورد:

• می‌توانید از حضور اساتید مجرب و توانمند این مجموعه بهره‌مند شوید.• در زمینه مدیریت پروژه این مرکز مجهز به فیلم‌های آموزشی جامع و کامل است که پس از ثبت نام در دوره‌ها در اختیار شما دانش آموختگان عزیز قرار می‌گیرد.• در پایان هر دوره گواهینامه معتبر به شما ارائه می‌گردد.• در صورتی که بخواهید در شرکت‌های خارج از کشور مشغول به فعالیت در حوزه مدیریت پروژه شوید، امکان ترجمه گواهینامه ارائه شده به شما وجود دارد.

و در انتهای این مطلب، لازم به ذکر است که مدیریت پروژه یعنی اختصاص منابع خاص، پیگیری و کاربرد هر کدام از آن‌ها برای رسیدن پروژه به هدفی که از قبل تعیین شده است. هنگامی که شما تصمیم دارید مدیریت یک پروژه را قبول کنید، لازم است در مرحله اول بدانید که کدام یک از روش‌های مدیریت پروژه برای شما و اعضای تیم پروژه مناسب است.

فرقی نمی‌کند که در حال یادگیری دانش و مهارت‌های مرتبط به حوزه مدیریت هستید تا به یک مدیر پروژه تبدیل شوید، یا اینکه به طور کامل نسبت به ساختار مدیریت یک پروژه شناخت کافی دارید، آنچه دارای اهمیت است، انتخاب بهترین روش برای مدیریت کردن پروژه خواهد بود.

امروزه روش‌های مختلفی برای مدیریت نمودن پروژه‌ها در زمینه‌های گوناگون وجود دارد که می‌تواند به مدیریت بهتر پروژه کمک کند تا بتوان با دانش و توانایی بالا پروژه‌های بسیار کوچک یا پروژه‌های پیچیده و بزرگ را به سرانجام برساند. روشی‌هایی که حتی با نرم‌افزار هم قابل اجرا هستند و می‌توانند میزان تسلط مدیر پروژه را بر روی مراحل پروژه افزایش دهند.

در صورتی که شما هم تمایل داشته باشید در حوزه مدیریت پروژه با مفاهیم، اصطلاحات، روش‌ها، کاربرد‌ها و ... بیشتر آشنا شوید و دانش و تخصص خود را افزایش دهید، گذراندن دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه که توسط آکادمی فرتیک برگزار می‌شود، می‌تواند شما را به هدفتان برساند. ما منتظر ثبت نام شما در این دوره‌ها هستیم؛ چراکه معتقدیم بهترین روش برای یادگیری هر مهارتی استفاده از آموزش است.

منابع:

www.betterup.com www.successconsciousness.com educationsummary.com publicspectrum.co www.indeed.com www.transcendhealth.com.au www.allegromediadesign.com www.lifehack.org coremanagementtraining.com