زندگی همانند یک جاده دور و دراز است که برای رسیدن به خوشبختی و شادکامی، هر فرد، باید از هدفی به هدف دیگر سفر کند. اما در این راه چه توشهای باید همراه داشته باشیم؟ همانگونه که برای حرکت در مسیرهای طولانی به کفشهای مناسبی نیاز داریم، باید برای رسیدن به هدفهایمان در زندگی به مهارتهای مختلفی مجهز باشیم که این امکان در سایه رشد و توسعه فردی میسر خواهد شد و تنها این مفهوم میتواند به افراد کمک کند تا تواناییها و استعدادهایشان را در مسیر موفقیت افزایش دهند. پس رشد فردی یک فرایند همیشگی و مادامالعمر است که شما میتوانید از طریق آن مهارتها و ویژگیهای خود را ارزیابی کنید، هدفهایی را در زندگی در نظر بگیرید و سعی کنید برای رسیدن به آنها، فعالیتهایی را انجام دهید تا تواناییهای بالقوه شما به فعلیت برسند. در واقع توسعه فردی و شخصی میتواند هر مهارتی باشد که شما برای ارتقای خود میخواهید آن را توسعه دهید. اما اصلاً مهم نیست کدام مهارت قرار است بهبود یابد، بلکه کلید رشد فردی، برداشتن گامهای درست و محکم است. مراحلی که پیمودن آنها، شما را به هدفهایتان نزدیکتر میکند. از آنجایی که نیاز به رشد فردی بیش از گذشته احساس میشود، اگر شما هم به دنبال کسب اطلاعات بیشتر پیرامون این مفهوم گسترده هستید، پیشنهاد میکنیم تا آخر این مطلب از آکادمی فرتیک همراه ما باشید تا به شما بگوییم رشد و توسعه فردی چیست؟ چه مزایایی دارد، ابعاد آن کدام است؟ چرا از اهمیت زیادی برخوردار است؟ و چگونه یک برنامه توسعه فردی را طراحی کنیم؟
مفهوم رشد و توسعه فردی چیست؟
به مجموعه فعالیتهایی که برای شناسایی و بهبود استعدادها، اشتغال، پتانسیل یادگیری و حتی ثروت طراحی میشود، رشد و توسعه فردی میگویند و به زبان سادهتر یعنی اینکه پرورش و تقویت هر مهارتی که شما میخواهید برای بهبود خودتان آن را گسترش دهید. حال این فعالیتها میتوانند در زمینههایی باشند که به ذهن، مغز و قلب شما هم مربوط میشوند. به عبارت دیگر توسعه شخصی یا فردی یک فرایند محسوب میشود که شما را به هر آن چیزی که میخواهید در زندگی به دست آورید، نزدیکتر میکند، پس به جای اینکه منتظر باشید تا زندگی فرصت، دانش، مهارت و موفقیت را بدون هیچ گونه زحمتی به شما بدهد، تلاش کنید و با انجام فعالیتهایی در این حوزه باعث پیشرفت فردی خودتان شوید.
در واقع رشد فردی شامل گروهی از مهارتها و فعالیتها میشود که یادگیری آنها به شما کمک میکند تا بتوانید در روابط اجتماعی، کاری و حتی تحصیل عملکرد بهتری داشته باشید. مجموعه این اتفاقات میتوانند شانس شما را برای پیشرفت در سطوح مختلف زندگی بیشتر کنند. با توجه به این موضوع لازم است توسعه فردی را از دو منظر مورد بررسی قرار دهید:
نگاه اول باید به سمت مهارتها و تواناییهایی باشد که شما در حال حاضر آنها را کسب کردهاید. بعد از شناسایی این مهارتها، اکنون نوبت به آن میرسد که آنها را تقویت کنید.
نگاه دوم مهارتهایی هستند که شما هنوز آنها را به دست نیاوردهاید، اما به آنها نیاز دارید، به عنوان مثال آموزش تندخوانی برای تحصیل بهتر، نحوه استفاده از زبان بدن در روابط اجتماعی، یا حتی تکنیکهای فروش و بازاریابی برای موفقیت در کسب و کار از جمله این مهارتها محسوب میشوند. پس میتوان نتیجه گرفت که هم مهارتهایی که شما آنها را کسب کردهاید و هم مهارتهایی که لازم است آنها را یاد بگیرید، میتوانند به شما کمک کنند تا با سرعت بیشتری به اهداف خود در زندگی شخصی و کاری برسید، بنابراین توسعه فردی برای صرفهجویی کردن در زمان فوقالعاده مؤثر و کارآمد بوده و به هر اندازه شما مهارتهای بیشتری را یاد بگیرید و بهتر شوید، میتوانید در زمان کمتری به اهداف خود در زندگی برسید و وظایف فردی و سازمانی خود به نحو احسن انجام دهید.
رشد و توسعه شخصی به شما این امکان را میدهد تا بتوانید برای داشتن یک زندگی بهتر از تمام پتانسیل خود استفاده کنید و مسلماً در سایه این اصل شما میتوانید آرزوها و رؤیاهایتان را محقق کرده و مهارتهای لازم را برای پیشرفت در هر زمینهای که لازم است، به دست آورید. توسعه و رشد فردی این امکان را برای شما به وجود میآورد تا بتوانید برای داشتن یک زندگی بهتر، از تمام پتانسیل خود استفاده کنید. تنها در سایه این اصل است که شما میتوانید رؤیاها و آرزوهای خود را محقق کرده و مهارتهای لازم برای پیشرفت در هر زمینهای را به دست بیاورید.
به وسیله رشد فردی شما میتوانید به بهترین نسخه و ورژن خود تبدیل شود و احساس رضایتمندی و خوشنودی بیشتری از زندگی داشته باشید؛ چراکه این اصل به شما کمک میکند با افزایش خودآگاهی، اعتماد به نفس، داشتن عزت نفس و کسب مهارتهای بیشتر، بتوانند در مسیر تحقق بخشیدن به اهداف و آرزوهایتان قدم بردارید.
مزایای رشد و توسعه فردی چیست؟
افراد موفق میدانند که توانایی کنترل شخصی در موقعیتهای مختلف، کلید موفقیت است و این توانایی با استفاده از رشد و توسعه فردی به وجود میآید. در واقع زمانی که شما برای رشد فردی خود وقت میگذارید، در زندگیتان تغییرات مثبت زیادی ایجاد میشود. در خصوص مزایای رشد و توسعه فردی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
افزایش تمرکز
زمانی که شما رشد فردی خود را تقویت میکنید و در جهت ارتقای آن گام برمیدارید، اولویتبندی کارها برایتان آسانتر خواهد شد و سریعتر میتوانید متوجه شوید که کدام فعالیتها بهترین نتیجه را به همراه خواهند داشت، بنابراین در انجام آنها از بیشترین سطح انرژی خود استفاده میکنید. گاهی اوقات حتی با اینکه اهدافتان را در زندگی مشخص کردهاید، اما ممکن است انجام فعالیتهای مختلف تمرکز شما را از بین ببرد؛ چراکه حواس پرتی یکی از موانع اصلی تمرکز است. حواس پرتی زمانی به وجود میآید که شما نمیتوانید تفاوت بین فواید بالقوه کاری را که باید انجام دهید و کاری که حواستان را پرت کرده، تشخیص دهید. اما پایند بودن به رشد فردی به شما کمک کند که برای انجام کارهایتان تمرکز بیشتری داشته باشید. در واقع رشد فردی شما را قادر میسازد تا بتوانید بدون حواس پرتی، بر روی اهداف خود متمرکز شوید.
رسیدن به خودآگاهی
یکی از مراحل اولیه رشد فردی خودآگاهی است. مرحلهای که متوجه میشوید واقعاً چه کسی هستید، چه ارزشهایی دارید، باورهایتان چیست و در زندگی چه اهدافی را دنبال میکنید. مسلماً شادی حقیقی با دنبال کردن آرزوهای دیگران به دست نمیآید و اگر شما به دنبال رسیدن به شادکامی پایدار و همیشگی در زندگی هستید، لازم است بر اساس ذهن آگاهی آن را طراحی کنید. خودآگاهی اولین نتیجه رشد فردی است و اگر خودآگاهی نداشته باشید، نمیتوانید اطلاعات مفیدی برای درست زندگی کردن به دست آورید؛ بنابراین بهتر است تمرین کنید که احساسات خود را نسبت به اتفاقات محیط پیرامونتان در نظر بگیرید.
داشتن انگیزه بیشتر
بزرگ و دور از دسترس بودن اهداف، یکی از موانع مهم بر سر راه انگیزه است. گاهی اوقات زیاد بودن کارها برای انجام دادن در مسیر رسیدن به هدف، باعث میشود که برداشتن اولین قدم برای فرد مشکل و سخت به نظر برسد. در این وضعیت بهتر است فقط بر روی قدمهای بعدی که باید بردارید تمرکز داشته باشید. زمانی که متوجه میشوید رشد فردی یک مسیر ادامهدار و همیشگی است و باید بتوانید خودتان را برای قرار گرفتن در این مسیر آماده کنید، انگیزه شما بیشتر خواهد شد و راحتتر میتوانید کارهای و فعالیتهای مختلف را انجام دهید.
جهت دادن به زندگی
هنگامی که خودآگاهی شما در سطح بالایی قرار داشته باشد، راحتتر میتوانید بفهمید که در زندگی میخواهید چه چیزهایی را به دست آورید، بنابراین تصمیمگیری برایتان امری آسان میشود. فعالیتهایی که در گذشته وقت زیادی را از شما میگرفتند، دیگر در لیست کارهای روزانه شما قرار نمیگیرند. حالا شما به خوبی میدانید که این فعالیتها نمیتوانند شما را به هدفتان برسانند و باید از آنها صرف نظر کنید. رشد فردی به شما میآموزد که به شکل درستی در زندگی هدفگذاری کنید و ارزش هر فعالیت را قبل از انجام آن در نظر داشته باشید. توسعه فردی به افراد نمیگوید که باید چه کاری را انجام دهند، بلکه به آنها یادآوری میکنند که برای رسیدن به موفقیت باید از انجام چه کارهایی دست بکشند.
دستیابی به استقامت
در زندگی همه افراد ممکن است لحظات سختی وجود داشته باشد؛ لذا زمانی که این لحظات فرا میرسند، بهتر است توانایی و مهارت روبهرو شدن با آنها را داشته باشید. رشد فردی نمیتواند از وقوع اتفاقات بد جلوگیری کنند، اما میتواند به شما کمک کند تا با این اتفاقات مواجه شوید و برای مقابله با طوفانهای زندگی استقامت، اعتماد به نفس و مهارتهای لازم را به کار بگیرید. هنگامی که شما مطمئن باشید، برای رسیدن به هدفتان میتوانید راهکارهای درست را پیدا کنید، در برابر مشکلات آرامش خود را از دست نمیدهید و بهترین گزینه را انتخاب میکنید. با این رویکرد، مطمئناً میزان آسیب اتفاقات منفی به حداقل میرسد.
رشد و توسعه فردی دارای چه ابعادی است؟
ممکن است برای توسعه فردی ابعاد زیادی وجود داشته باشد، اما 5 حوزه کلیدی آن که دربرگیرنده اهداف بیشتر افراد است که شامل موارد زیر میشود:
بعد سلامتی
یکی از ابعاد کلیدی رشد فردی، سلامتی است، چراکه پایه و اساس بیشتر عملکردها را در هر جنبهای از زندگی فراهم میکند. در این بعد دستهبندیهای دیگری نظیر سلامت جسمانی، سلامت عاطفی و سلامت روان نیز وجود دارد. در سطح بالاتر، هدف بیشتر افراد این است که بتوانند به صورت شفاف و واضح فکر کنند، تناسب اندام داشته باشند، خوب بخوابند و خوب هم غذا بخورند.
بعد معنویت
بخش دیگری از رشد فردی بعد معنویت است که بر هدف والاتر تمرکز دارد. این هدف برای افراد با ایمان، شامل بهبود رابطه فرد با خدا، کمک به دیگران و همچنین ایجاد صلح بیشتر با جهان میشود.
بعد روابط
یکی دیگر از ابعاد توسعه فردی مربوط به روابط صمیمی افراد میشود که منبع شادی و رضایت در زندگی را برای افراد فراهم میکند، چراکه مردم به دنبال این هستند که روابط خود با دیگران را بهتر کنند، خواه آنها اعضای خانواده باشند یا دوستان، آشنایان یا حتی رابطه با همسر. در این بعد از رشد فردی موضوعاتی همچون بهبود ارتباطات، پیدا کردن یک شریک زندگی مناسب، مقابله با استرس و اضطراب رابطه و همچنین حفظ و نگهداری دوستیهای پایدار مورد بررسی قرار میگیرد.
بعد شغلی
قسمت اعظم و بخش کلیدی رشد فردی مربوط به بعد شغلی افراد میشود که شامل پرورش استعداد و توانایی در جهت پیشرفت در یک شغل و حرفه است. در این بعد به موضوعاتی نظیر ایجاد یک شغل از طریق خود اشتغالی و کارآفرینی پرداخته میشود. در واقع با رشد فردی به رشد و توسعه شغلی و سازمانی نیز می رسیم.
بعد امور مالی
حوزه دیگر توسعه فردی مربوط به بعد امور مالی میشود که معمولاً افراد برای بهبود آن تلاش میکنند. توسعه سواد مالی بخشی مهمی محسوب میشود؛ چراکه در این حوزه هنگامی تصمیمات بهتری توسط فرد گرفته میشود که به مهارت و دانش لازم برای مدیریت مؤثر پول و درآمد مجهز شده باشد.
مهارتهای مهم رشد و توسعه فردی شامل کدام موارد میشود؟
مهارتهای مهم رشد و توسعه شخصی شامل تواناییها و ویژگیهایی میشوند که شما میتوانید با استفاده از آموزش توسعه فردی و تمرین، آنها را به دست بیاورید یا تقویت کنید. از آنجایی که هدفهای مختلفی در زندگی وجود دارد، پس افراد به مهارتهای متفاوتی نیاز دارند. با این وجود، برخی از مهارتها و تواناییها در بیشتر حوزهها مشابه و قابل استفاده هستند که برای رشد فردی مهم بوده و شامل موارد زیر میشوند:
مهارت حل مسأله
توانایی روبهرو شدن با مشکلات و موقعیتهای چالش برانگیز در زندگی همان مهارت حل مسأله است و افرادی که توانایی خوبی در حل مسأله دارند، معمولاً در مواجهه با مشکلات و موانع میتوانند آرامش خود را به خوبی حفظ کنند و برای حل آن گزینههای مختلفی را در نظر بگیرند تا بتوانند بهترین راهکار را انتخاب کنند.
مهارت ارتباطی
مهارتهای صحبت کردن، گوش دادن و نوشتن از جمله مهارتهای ارتباطی هستند که با استفاده از آنها میتوانید حرفها و احساسات دیگران را متوجه شوید و افکار و احساسات خود را به درستی به آنها منتقل کنید. افرادی که در برقراری ارتباط با دیگران از توانایی بالایی برخوردار هستند، میتوانند با توجه به موقعیتی که در آن قرار دارد، به صورت واضح و با اعتماد به نفس بالا، نظر و عقیده خود را بیان کنند.
مهارت عزت نفس
مهارت عزت نفس همان باور و یقین داشتن به تواناییهای شخصی است و در صورتی که شما به خودتان اعتماد داشته باشید، احتمال اینکه بتوانید اهداف بلند را دنبال کنید یا کارهای جدید را انجام دهید و از این رو پنجرههای نو و تازه را بر روی زندگیتان باز کنید، افزایش خواهد یافت.
مهارت مربوط به نظم و انضباط
مهارتهای مربوط به نظم و انضباط شامل نظافت، مرتبکردن فضای پیرامون و محیط کار، توانایی برنامهریزی و اولویتبندی کارها میشود و مسلماً داشتن نظم و انضباط بالا به افراد کمک میکند تا هم کارایی بیشتری داشته باشند و هم در وقت خود صرفهجویی کنند.
مهارت یکپارچگی
مهارت یکپارچگی به این معنا است که فرد بتواند در موقعیتهای مختلفی که پیش میآید، با توجه به ارزشهای درونی خود رفتار مناسبی را انجام دهد؛ بنابراین، افرادی که رو راست بوده و به ارزشهای شخصیتی خود پایند هستند، معمولاً بهتر میتواند اعتماد دیگران را جلب کنند؛ لذا داشتن این مهارت میتواند به رشد فردی و شخصی کمک کند.
مهارت انعطاف پذیری
توانایی همگامشدن با شرایط و موقعیتهای مختلف در زندگی همان مهارت انعطافپذیری است و افرادی که این توانایی را دارند، میتوانند به خوبی با تغییرات کنار بیایند و در نتیجه با افراد و موقعیتهای مختلف ارتباط بهتری برقرار کنند. علاوه بر این، آنها میتوانند آرامش خود را در برابر تغییرات ناگهانی به خوبی حفظ کنند.
مهارت رهبری
مهارت رهبری به توانایی هدایتکردن افراد گفته میشود و رهبران خوب افرادی هستند که میتوانند به دیگران انگیزه بدهند و به آنها کمک کنند تا در مسیر رسیدن به یک هدف مشترک قدم بردارند.
مهارت اخلاق حرفهای
این مهارت فقط شامل تلاش و پشتکار نمیشود، بلکه ویژگیهایی همچون قابل اعتماد بودن، تخصص داشتن، وظیفهشناس بودن و ثابت قدم بودن را هم در بر میگیرد. معمولاً افرادی که اخلاق حرفهای دارند، در محیطهای کاری عملکرد بهتر و مناسبتری را از خود نشان میدهند.
چرا رشد و توسعه فردی امری مهم و ضروری محسوب میشود؟
کلید یک عمر خوشبختی و رضایتمندی از زندگی در دستان توسعه فردی قرار دارد، چراکه به شما این امکان داده میشود تا بفهمید در هسته اصلی خود چه کسی هستید و چگونه میتوانید به بهترین نسخه خود تبدیل شوید. بسیاری از افراد فقط در حال گذراندن زندگی هستند و روزها را یکی پس از دیگری پشت سر هم سپری میکنند، بدون هیچ تغییر و تحولی. بدیهی است که در چنین شرایطی آنها بسیاری از موفقیتهای مهم و حتی لحظات کلیدی زندگی خود را از دست خواهند داد و اینجاست که اهمیت توسعه فردی آشکار میشود.
در واقع، شما تا زمانی که به فکر رشد فردی خود نباشید، به آن اهمیت نمیدهید و مسلماً سفر شما از رشد خود اندیشی به سمت رسیدن به اهداف و آرزوهایتان، شروع نخواهد شد. اما موقعی که تصمیم به تغییر میگیرید و شروع به گنجاندن توسعه شخصی خود در برنامه زندگیتان میکنید، ناخودآگاه سؤالات متعددی در ذهنتان تشکیل میشود، از جمله اینکه:
- در زندگی با انرژی و وقتی که دارم، باید چه کارهایی را انجام دهم؟
- اگر از شغل فعلی خود ناراضی باشم، کدام شغل برایم مناسب است و چگونه میتوانم شغلهای دیگر را امتحان کنم؟
- برای اینکه در شغلی فعلیمان ارتقا پیدا کنیم ،چه راه حل هایی وجود دارد؟ چه دوره های آموزشی را باید طی کنیم؟
- چنانچه برای ایجاد تغییرات در زندگی منابع محدودی داشته باشم، این تغییرات را چگونه اعمال کنم؟
- برای به دست آوردن شادیهای عمیقتر در زندگی، نیاز است چه تغییراتی را انجام دهم؟
- و ...
احتمالاً شما هم با مطرح کردن این سؤالات، برای یافتن پاسخ درست، به دنبال اهمیت و ضرورت رشد و توسعه فردی میگردید، ما برای اثبات مهم و حیاتی بودن رشد و پیشرفت فردی، مواردی را برایتان بازگو میکنیم تا بتوانید بهتر این موضوع را درک کنید:
چون باعث میشود شما در زندگی فردی باانگیزه باشید
هم در زندگی شخصی و هم در محیط کاری، باانگیزه بودن چالشی است که در مقاطع مختلف زندگی همه افراد با آن درگیر میشوند. اما مراجعه به اهداف توسعه شخصی شما را در مسیر نگه میدارد. بررسی سریع اهدافی که برای خود در زندگی در زندگی گرفتهاید، برای بهتر شدن انگیزه کافی را در اختیارتان قرار میدهد.
چون به شما کمک میکند تا استعدادهایتان را کشف کنید
یکی دیگر از دلایل اهمیت توسعه شخصی این است که به شما امکان میدهد در مورد نقاط قوت خود فکر کنید تا بتوانید مهارتهایی را که از وجود آنها بیخبر هستید، کشف کنید. استعدادها شامل مواردی میشوند که شما در انجام آنها نیاز به نظارت ندارید، در طول انجام آنها احساس خستگی نمیکنید و میتوانید به آسانی از عهده انجام آنها برآیید؛ بنابراین سعی کنید حرکت شما در مسیر رشد فردی باشد تا علاوه بر استعدادهایی که آرزوی داشتن آنها را در زندگی داشتید، بتوانید به مهارتهای فعلی و بالقوه خود هم فکر کنید.
چون به شما کمک میکند تا مهارتهای فعلی خود را اصلاح کنید
زمانی که شما به ارزیابی مهارتهای فعلی خود میپردازید و بر روی آنها تمرکز میکنید، این فشار در شما ایجاد میشود که بیشتر به سمت این مهارتها متمایل شوید و آنها را اصلاح کنید. این نتیجه اهمیت رشد فردی است که باعث بهبود مهارتها و استعدادهای فعلی شما میشود.
بنابراین، اهمیت توسعه فردی به این خاطر است که شما میتوانید از طریق آن برنامههای استراتژیک و تکنیکی مختلفی را برای بهتر شدن خود و رسیدن به اهدافتان در زندگی پیریزی کنید و باعث میشود تا:
- به اهداف شغلی و حرفهای خود دست یابید.
- در کسب و کار خود پیشرفت کنید.
- در زندگی به فرد بهتری تبدیل شوید.
- بتوانید مهارتها و نقاط قوت خود را بهبود ببخشید.
- و همچنین سطح بالاتری از رضایتمندی و شادکامی در زندگی را تجربه کنید.
برای دستیابی به رشد و توسعه فردی و سازمانی چه موانع و مشکلاتی وجود دارد؟
در خصوص موانع و مشکلاتی که ممکن است برای دستیابی به رشد و توسعه فردی و رشد و توسعه سازمانی با آن مواجه شوید، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
داشتن اعتماد به نفس پایین
اولین موردی که ممکن است برای دستیابی به رشد فردی بر سر راه شما قرار بگیرد، نداشتن اعتماد به نفس کافی است و این موضوع از آنجایی سرچشمه میگیرد که شما با خود فکر میکنید: در این مسیر فردی وجود دارد که از من حمایت کند یا نه؟ آیا من موفق میشوم مهارتهای لازم برای توسعه فردی را یاد بگیرم یا نه؟ در هر کدام از این حالتها، لازم است شما به این مسأله فکر کنید که آیا تمایل دارید شرایط فعلی خود را تغییر بدهید یا خیر؟ پاسخ دادن به این سؤال میتواند تا حد زیادی انگیزه شما را در جهت رشد فردی بالا ببرد. در این صورت دیگر ترسی برای موفق نشدن نخواهید داشت و به این موضوع فکر نمیکنید که آیا کسی از شما حمایت میکند یا نه.
نداشتن شرایط مالی مناسب
دومین عامل بازدارنده برای توسعه فردی، نداشتن شرایط مالی مناسب برای شرکت در دوره توسعه فردی است. بسیاری از افراد تصور میکنند که دورههای آموزشی رشد و توسعه فردی نیاز به پرداخت هزینه زیادی دارد، در حالی که شما با کمی جستجو در اینترنت، میتوانید سایتهای آموزشی را پیدا کنید که مقالات و ویدئوهای آموزشی با قیمت مناسب را در زمینه رشد فردی در اختیار مخاطبان قرار میدهد و از این طریق باعث رشد و پیشرفت آنها میشوند که یکی از معتبرترین و معروفترین آنها آکادمی توسعه فردی و سازمانی فرتیک است. هر چند که نباید فراموش کرد؛ پرداخت هر گونه هزینهای برای یادگیری و مهارت آموزی در واقع نوعی سرمایه گذاری بر روی خود است و میتواند در آینده باعث رشد سازمانی و رسیدن شما به موفقیت و پیشرفت شود.
وجود وابستگیها
عامل بعدی که میتواند از حرکت شما در مسیر رشد فردی جلوگیری کند، وجود وابستگیهای زندگی روزانه است، در حالی که تعداد زیادی از آنها بی دلیل و بی مورد هستند. وابستگیها میتوانند افکار منفی را به وجود بیاورند که زندگی روزانه شما را درگیر خود میکند. اگرچه اهمیت دادن به افراد دیگر در زندگی مهم است، اما نباید این اهمیت دادن به اندازهای باشد که به زندگی شما آسیب بزند؛ بنابراین بهتر است خود را از شر افکار اضافی خلاص کرده و بیشتر بر روی اهداف آینده و زمینههای پیشرفتتان تمرکز کنید.
نداشتن وقت و زمان کافی
مانع دیگری که ممکن است بر سر راه رشد فردی شما وجود داشته باشد، نداشتن وقت و زمان کافی است. ممکن است شما هم بارها تصمیم داشتید چیزهای جدیدی را یاد بگیرید، اما به دلیل نداشتن زمان کافی، موفق به انجام آنها نشده باشید. در حال حاضر برای یادگیری مهارتهای مختلف در زمینه رشد فردی و سازمانی دیگر نیازی نیست مثل گذشته در کلاسهای آموزشی حضور داشته باشید، شما میتوانید به منظور مدیریت زمان در دورههای آموزش توسعه فردی آنلاین آکادمی فرتیک شرکت کنید، این دورهها به شما کمک میکنند تا با صرف مدت زمانی کوتاهی در منزل، بتوانید مهارتهایی همچون برنامهریزی شخصی، هوش هیجانی، ارتباطات حرفهای و ... را بیاموزید، فقط کافیست در این دورهها ثبت نام کنید.
چه راهکارهایی برای موفقیت در رشد و توسعه فردی وجود دارد؟
راهکارهای متعددی در برای موفق شدن در زمینه رشد و توسعه فردی و سازمانی وجود دارد که شما میتوانید هم به صورت جداگانه و هم به صورت مکمل و ترکیبی از آنها کمک بگیرید. برخی از این راهکارها عبارتاند از:
راهکار اول: غلبه بر ترس
یکی از دلایلی که باعث میشود شما هیچ میل و علاقهای به مهارت آموزش و یادگیری چیزهای جدید نداشته باشید، وجود ترس است. ترسیدن از اینکه مبادا موفق نشوید یا ترس از اینکه اگر موفق شوید، ممکن است چه اتفاقاتی برای شما رخ دهد و معمولاً این ترسها میتوانند جلوی پیشرفت شما را بگیرند و مانع موفق شدن شما در مسیر رشد فردی شوید. پس بهتر است ابتدا بر ترسهایی که درونتان وجود دارد، غلبه کنید.
راهکار دوم: یادگیری مهارتهای جانبی
شاید یادگیری مهارتهایی همچون یک زبان جدید یا ساز زدن بر روی برنامه توسعه فردی شما به صورت مستقیم اثرگذار نباشد، اما میتواند سرعت شما را در این مسیر افزایش دهد. در واقع یادگیری زبانهای جدید یا نواختن موسیقی و کارهایی از این قبیل میتوانند فعالیت ذهنی و مغزی شما را بیشتر کند و باعث افزایش تمرکز و تقویت حافظه شوند؛ بنابراین بهتر است در روز زمان کوتاهی را به انجام مهارتهای جانبی و تمریناتی از این قبیل اختصاص دهید.
راهکار سوم: انتقادپذیر بودن
یکی از مواردی که برای پیشرفت شما ضروری و مهم محسوب میشود، شنیدن یا گوش دادن به نقد دیگران است. سعی کنید بعد از اتمام هر پروژهای از اعضای خانواده یا دوستانتان در مورد آن سؤال کنید. هر اندازه که شما این کار را بیشتر انجام دهید، برایند پاسخهای این افراد درباره عملکرد شما دقیقتر میشود؛ بنابراین شما باید بر روی نقاط مثبت خود پافشاری کنید و برای پیدا کردن نقاط منفی خود به فکر راه حل بگردید. مجموعه این کارها میتواند به شما کمک کند تا با استفاده از نظرات دیگران ذهن خلاقی داشته باشید.
راهکار چهارم: داشتن نگاه دقیق
یادگیری همیشه از طریق کتاب محقق نمیشود. شما باید در مسیر رشد و توسعه فردی از هر فرصتی برای یادگیری مطالب جدید استفاده کنید. شما باید بتوانید از رفتار، خصوصیات و طرز فکر افرادی که در اطراف شما زندگی میکنند مانند همکارانتان، چیزهای جدیدی را یاد بگیرید و آنها را در زندگی شخصی و کاری به کار ببندید. برای این کار میتوانید به دنبال ویژگیهایی باشید که دیگران شما را به وسیله آنها میشناسند یا میپسندند و یا باعث می شود شما در زندگی و محل کارتان، حرفه ای و مورد اطمینان و اعتماد باشید، همچنین از خصوصیاتی که به آنها علاقهای ندارید، بهتر است دوری کنید.
راهکار پنجم: انجام تمرینات مدیتیشن
دنیای شلوغ و سردرگم امروز باعث شده تا شما تمرکز، هوش و حواستان را به راحتی از دست بدهید، اما اگر بتوانید بر تمام مشکلات و مسائل زندگی شخصی و کاری خود غلبه کنید، حتماً میتوانید در مسیر رسیدن به موفقیت و توسعه فردی و سازمانی گام مؤثری بردارید. در این زمینه یکی از کارهای مطلوب و ایدهآل که میتوانید انجام دهید و نقش بسیار کمککنندهای برای شما دارد، انجام تمرینات و حرکات مدیتیشن به صورت روزانه است تا از طریق آن بتوانید تمرکز و آرامش کافی را برای انجام کارهای خود به دست آورید. علاوه بر این، مدیتیشن یکی از ورزشهایی است که خطر ابتلا به بیماریهایی مثل آلزایمر را در شما کاهش میدهد.
راهکار ششم: کمک گرفتن از مشاور
اگرچه هیچ فردی به اندازه خود شما با خلقوخو و روحیاتتان آشنا نیست و نمیتواند به رشد فردی شما کمک کند، اما به هر علتی که احساس میکنید، دیگر قادر به کنترل و هدایت این جریان نیستید، لازم است از یک مشاور کمک بگیرید. مشاور میتواند به صورت حرفهای شما را راهنمایی کند تا در مسیر رشد فردی و سازمانی موفق شوید و بتوانید مهارتهای لازم را به دست آورید؛ بنابراین اگر احساس کردید در زمینه آموزش توسعه فردی نیاز به مشاوره و راهنمایی دارید، حتماً از مشاورین حرفه ای ما کمک بگیرید.
آیا رشد و توسعه فردی کارکنان میتواند باعث رشد سازمان شود؟
در صورتی که شما مدیر یک سازمان هستید، اما به سرمایهگذاری بر روی کارمندانتان فکر نمیکنید، بهتر است بدانید که خطر بزرگ خروج کارکنانتان در کمین شما قرار دارد. شاید به این دلیل که به رشد و توسعه فردی آنها در محیط کار بیتوجه هستید؛ لذا بهتر است به آمارها نگاهی بیندازید تا بیشتر متوجه این مطلب شوید:
- تنها 56 درصد از کارکنان یک سازمان دوره آموزش رشد فردی را که توسط مدیر پیشنهاد میشود، میگذرانند.
- یکی از دلایلی که کارمندان احساس میکنند از یادگیری عقب ماندهاند، نداشتن زمان کافی برای آموزش است.
- 70 درصد کارکنان معتقد هستند، فرصتهای آموزش و توسعه مرتبط با کارشان میتواند بر تصمیم ماندن آنها در جایگاه شغل فعلیشان بسیار اثرگذار باشد.
- 74 درصد از کارمندان احساس میکنند، به علت کمبود فرصتهایی برای پیشرفت و توسعه، نتوانستهاند به پتانسیل کامل خود دست پیدا کنند.
این آمارها میتواند برای شما که مدیر یک سازمان هستید، دلگرمکننده یا حتی ترسناک باشد. اما راه حل چیست و برای رشد فردی کارکنان چه کارهایی باید انجام شود؟ اگرچه راهکارهایی زیادی در این رابطه وجود دارد که شما میتوانید از آنها استفاده کنید، اما بهتر است این نکته را به خاطر بسپارید که رشد کارمندان شما مهمتر از رشد شرکت شما است و رشد آنها به صورت غیر مستقیم میتواند باعث رشد شرکت شما شود.
اما راه حل مناسب برای شما این است که به رشد و توسعه فردی کارکنان شرکت خود اهمیت دهید و برای این منظور از انجام کارهایی که در ادامه آنها را برایتان بازگو میکنیم، غافل نشوید.
برنامهای برای رشد فردی کارکنان خود در نظر بگیرید
شما میتوانید سالی یکبار با کمک مشاوران و متخصصان شرکت، برای رشد کارکنانتان برنامهای را طرح ریزی کنید. در این زمینه بهتر است جایگاه هر شغل را بررسی کنید تا مهارتهایی را که نیاز است افراد آن شغل آموزش ببینند، مشخص شود. بررسی کنید که دغدغههای هر کارمند چیست؟ یادتان باشد که برنامه توسعه فردی برای هر فرد منحصربهفرد و خاص تعریف میشود.
برای توسعه مهارتهای نرم آموزشهایی را برای کارکنان خود در نظر بگیرید
ممکن است کارکنانی را در سازمان خود پیدا کنید که مهارتهای فنی و تخصصی را به خوبی یاد گرفتهاند و در این حوزه حرفهای هستند، اما نسبت به مهارتهای نرم هیچ گونه شناختی نداشته باشند. مهارتهای نرم که شامل رهبری، ارتباط مؤثر، تفکر انتقادی، کار گروهی، حرفهایگری و ... میشود، در حال حاضر نسبت به مهارتهای سخت و فنی از اهمیت بیشتری برخوردار است و در اولویت بالاتری قرار دارد؛ بنابراین برای توسعه و گسترش این مهارتها یک دوره آموزشی را برای کارکنان خود در نظر بگیرید.
از کارکنانتان بپرسید که برای رشد فردی به چه چیزی نیاز دارند
کارهایی که در زمینه توسعه فردی کارکنان انجام میشود، هم باعث رشد و موفقیت آنها شده و هم میتواند در رشد و پویایی کسب و کار مؤثر باشد و منجر به پیشرفت سازمان شود؛ بنابراین اگر متوجه شدید که رشد، توسعه و آموزشهایی که شما برای کارکنان سازمانتان در نظر گرفتهاید، نتیجه بخش نبوده است، میتوانید از آنها بخواهید که نظرشان را اعلام کنند و بگویند برای توسعه فردی خود به چه آموزشهایی نیاز دارند و بهترین راه حل در این زمینه کسب چه مهارتهایی است؟
با این وجود؛ در صورتی که احساس میکنید در زمینه مدیریت و رهبری سازمان نیاز به مشاوره و راهنمایی کنید، کارشناسان و مشاوران باتجربه آکادمی فرتیک برای حل این مشکل در کنار شما هستند و شما میتوانید از آنها کمک بگیرید.
چگونه در محیط کار مهارتهای توسعه فردی را تقویت کنیم؟
مهارتهای توسعه فردی نه تنها برای تمام جنبههای زندگی میتوانند به افراد کمک کنند، بلکه برای موفقیت آنها در محیط کاری و پیشرفت در کسب و کار هم میتوانند مفید و کارآمد باشند؛ بنابراین بهتر است به این مهارتهای توسعه توجه ویژهای داشته باشید و آنها را تقویت کنید. در این راستا میتوانید در محیط کار خود موارد زیر را انجام دهید:
خودتان را به چالش بکشید
هنگامی که در محیط کاری خود با یک مشکل مواجه میشود، سعی کنید ابتدا گزینههای مختلف را مورد بررسی قرار دهید و سپس بهترین راه حل را انتخاب کنید. شاید نیاز باشد در این رابطه با دیگران هم مشورت کنید یا اینکه تحقیقاتی را انجام دهید تا به نتیجه مطلوب برسید. افرادی که تفکر انتقادی دارد، بهتر میتواند در موقعیتهای پیچیده و سخت و در هنگام مواجه با مشکلات به حل مسائل بپردازند و تصمیمات بهتری را برای زندگی شخصی و کاری خود بگیرند.
با دیگران همکاری کنید
زمانی که شما در محیط کار خود از مهارت کنار آمدن یا سازش با دیگران استفاده میکنید، در گروه به یک عضو ارزشمند تبدیل میشوید؛ بنابراین بهتر است با دیگران همکاری داشته باشید و به آنها انگیزه بدهید. همچنین از مهارتهای اجتماعی خود برای برقراری ارتباطی مثبت با دیگر همکاران و اعضای گروه استفاده کنید و با آنها سازش داشته باشید.
به حرفهای دیگران توجه کنید
یکی دیگر از مواردی که میتواند باعث تقویت رشد فردی در محیط کار شود، مهارت خوب گوشدادن است، پس سعی کنید شنونده خوبی باشد. داشتن روابط عمومی بالا با اینکه بتوانید به حرفهای دیگران توجه کنید، مرتبط است؛ بنابراین بهتر است روی محتوای کلام همکاران یا مشتریان خود تمرکز بیشتری داشته باشید تا بتوانید پاسخ مناسبی را به آنها بدهید. شما میتوانید از مهارتهای گوشدادن فعال برای تمام ارتباطات نظیر مصاحبههای کار، تماسهای تلفنی و ... استفاده کنید.
به خودتان باور داشته باشید
در صورتی که سعی کنید به تصمیماتی که میگیرد، اعتماد داشته باشید، احتمال اینکه دیگران به شما اعتماد کنند، هم بیشتر خواهد شد؛ چراکه این انرژی مثبت میتواند به افرادی که در کنار شما هستند هم منتقل شود و آنها را نسبت به شما مطمئنتر سازد. علاوه بر این اگر شما هنگام بروز مشکلات اعتماد به نفس بالایی داشته باشید، بهتر میتوانید با آنها مقابله کنید و آنها را از بین ببرید.
منظور از برنامه رشد و توسعه فردی چیست و چرا به آن نیاز داریم؟
رشد فردی یک مبحث بسیار گسترده است و شامل تمام فعالیتهایی میشود که فرد به وسیله آنها میتواند توانمندیها، استعدادها و نقاط قابل بهبود خود را بهتر بشناسد و برای رسیدن به یک زندگی خوب و ایدهآل، پتانسیلهای خود را به حالت بالفعل در آورد و بتواند بیشترین بهره را از تواناییها و استعدادهایش داشته باشد.
در خصوص برنامه رشد و توسعه فردی بهتر است بدانید که این برنامه باعث میشود تا شما به فردی توانا، توانمند و بهتر از قبل تبدیل شوید، البته نباید این تصور را داشته باشید که رشد فردی یکشبه به دست میآید. در واقع رشد فردی یک فرایند مستمر و همیشگی است که برای رسیدن به آن شما نیاز به یک برنامه ریزی دقیق دارید. اما قبل از اینکه در این مسیر قدم بگذارید، لازم است:
- آماده یادگیری و آموزش باشید.
- عزم و اراده خود را محکم کنید.
- مسئولیتپذیر باشید.
- قدر تواناییها و استعدادهایی را که دارید، بدانید.
- دست از تلاش و کوشش برندارید.
- و همیشه از گامهای کوچکتر حرکت خود را شروع کنید.
رشد فردی باعث میشود تا شما تواناییها و نقاط قوت خود را به اندازهای تقویت کنید که نقاط قابل بهبود شما کمرنگتر و کمرنگتر شوند و شما به فردی تبدیل شوید که از دیروز بهتر و از فردا ضعیفتر هستید. شما میتوانید با تمرکز بر روی برنامه رشد و توسعه فردی کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشید و به آرزوهایتان برسید و همچنین استعدادهایتان را شکوفا کنید. این برنامه به شما کمک میکنند تا زندگی بهتر و تحت کنترلی داشته باشید و در نتیجه برای مشکلات و موانعی که در آینده ممکن است سر راهتان قرار گیرد، کاملاً آماده باشید.
در واقع برنامه رشد فردی همانند یک نقشه است که به شما میگوید برای اینکه از نقطه الف به نقطه ب برسید، لازم است از کدام مسیر حرکت کنید، چه موانعی را باید پشت سر بگذارید، کدام مسیرها میان بر و کدام مسیرها بیراهه هستند و ... علاوه بر این با در دست داشتن این نقشه، شما میتوانید زمان رسیدن به مقصد را هم تخمین بزنید یا در صورتی که راه را اشتباه رفتید، فقط کافیست به این نقشه کمی عمیقتر و دقیقتر نگاه کنید تا دوباره در مسیر درست قرار بگیرید.
شما در زندگی به برنامه رشد و توسعه شخصی نیاز دارید تا بتوانید تصمیمات بهتری را بگیرید و همیشه یادتان باشد که چه اهدافی را در ذهن دارید و وقتی خودتان را برای آینده آماده میکنید، احتمال موفقیت شما بیشتر میشود و خطر اینکه اوضاع از کنترل شما خارج شده یا شکست بخورید، کم میشود. نوشتن این برنامه به شما کمک میکند تا بتوانید بر روی اهدافتان با تمام توان متمرکز شوید و ببینید برای رسیدن به آنها نیاز به کدام مهارتها و تواناییها دارید، کدام یک از آنها را لازم است به دست اورید و کدام یک از آنها نیاز به تقویت و توسعه بیشتری دارند، چه کارهایی را باید انجام دهید و کدام فعالیتها را بهتر است از لیست برنامه روزانه خود حذف کنید.
چگونه برنامه رشد و توسعه فردی خود را طراحی کنیم؟
برای اینکه شما بتوانید یک برنامه رشد و توسعه فردی خوب و مناسب را برای خود طراحی کنید، لازم است موارد زیر را در نظر بگیرید:
اهداف حرفهای خود را شناسایی کنید
برای طراحی برنامه رشد فردی، ابتدا باید از خود سؤال کنید که به دنبال چه اهدافی در آینده هستید، بنابراین بهتر است اهداف اصلی خود را بر روی یک کاغذ بنویسید و آنها را دستهبندی کنید. سپس به آموزشهایی که لازم است برای رسیدن به این هدف پشت سر بگذارید، فکر کنید و در تلاش باشید برای این آموزشها منابع مناسب را پیدا کنید. در نهایت به چیزهایی که به شما برای رسیدن به اهدافتان انگیزه میدهد، توجه کرده و تلاش کنید آنها را در برنامه خود قرار دهید.
به تواناییهای فعلی خود توجه کنید
به دنبال استعدادها و تواناییهای خود باشید و به این فکر کنید که چگونه میتوانید از آنها در جهت رشد فردی خود استفاده نمایید. به عنوان مثال، اگر با روشهای خلاصهنویسی آشنا هستید، به دنبال این باشید چگونه میتوان به کمک این مهارت زندگی تحصیلی خود را بهبود بخشید.
برنامه رشد فردی خود را بنویسید
مهم نیست تا چه اندازهای این برنامه را در ذهن خود ثبت کردهاید، بلکه مهم این است که آن را در جایی یادداشت کنید تا عملکردن به آن امکانپذیر باشد. شما میتوانید برای یادداشتکردن برنامههای خود از راهکارهای زیادی استفاده کنید. اما پیشنهاد ما این است که موارد مهم را در ابتدای هر فصل از دفتر برنامه رشد فردی خود یادداشت کنید؛ چراکه این کار باعث میشود، در مواقع نیاز بتوانید به راحتی به آنها دسترسی داشته باشد. علاوه بر این هر چند وقت یکبار میتوانید با توجه به نیازهایتان، برنامه را تغییر دهید.
به جزئیات توجه کنید
ممکن است به نظر شما برنامه رشد و توسعه فردی مسیری طولانی و خستهکننده به نظر برسد، اما برای اینکه بتوانید خستگی خود را از عمل کردن به نکات و تکنیکهای این برنامه کاهش دهید، لازم است در هنگام طراحی برنامه خود به جزئیات توجه بیشتری داشته باشید. برای اینکه بتوانید این مسیر را سریعتر بپیمایید، بهتر است گامهای خود را از پیش مشخص کنید. به عنوان مثال، اگر قرار است برای رشد فردی خود زبان انگلیسی را یاد بگیرید، ابتدا مشخص کنید که در کدام مهارتها به تمرین بیشتری نیاز دارید. این نوع برنامهریزی کردن میتواند ریسک عمل نکردن به آن را کاهش دهد، به این دلیل که بیشتر بخشهای برنامه از قبل مشخص شده است.
نسبت به برنامه خود پایند و مقید باشید
اگر زمان زیادی را برای طراحی برنامه رشد فردی خود صرف کردید، بهتر است حداقل یک هفته به آن عمل کنید تا از نتیجه آگاه شوید. یادتان باشد که مسیر طولانی در پیش دارید، پس اگر به برنامه خود پایبند نباشید و آن را اجرا نکنید، شاید رشد و توسعه فردی فقط به عنوان یک رؤیا برایتان باقی بماند. اگر میخواهید کارهایتان را اولویتبندی کنید، استفاده از قانون 20/80 میتوان به شما کمک بسیار کند تا بتوانید بر اساس این اولویتبندی، مراحل را انجام دهید و با مشکل مواجه نشوید.
اهداف اصلی برگزاری دوره توسعه فردی چیست؟
هر انسانی برای رشد و توسعه فردی خود میتواند هدفهای مختلفی را در نظر بگیرد. در دورههای آموزشی رشد و توسعه فردی که در مراکز معتبر برگزار میشود، معمولاً اهداف اصلی دوره این است که مخاطب پس از اتمام جلسات مورد نظر، به مهارتهای متعددی دست پیدا کند. اما به صورت کلی مهمترین اهداف رشد فردی شامل موارد زیر میشود:- آموزش مهارت خوب گوش دادن
- بالا بردن اعتماد به نفس در فرد
- کسب مهارت کنار آمدن با خود و دیگران
- تقویت اراده و خودباوری
- ایجاد عادتهای خوب و تغییر عادتهای بد
- مدیریت انتظار از دیگران
- بهبود و تقویت هوش هیجانی
- غلبه بر ترس
- گسترش شبکه ارتباطی
- ایجاد و بهبود روابط حرفهای
- شناسایی و بهبود نقاط ضعف
- برقرار کردن تعادل بین زندگی و کار
- بهبود مهارت مدیریت زمان
- یادگیری و بهبود زبان بدن
- غلبه بر استرس و اضطراب
- تقویت و بهبود مهارت نه گفتن
کلام آخر
با توجه به مطالب بیان شده؛ شما برای اینکه بتوانید به رشد و توسعه فردی برسید، لازم است در مرحله اول از خودتان شروع کنید و به خودشناسی برسید، استعدادها، توانمندیها، پتانسیلها و نقاط قوت خود را به درستی درک کنید و در صدد تقویت آنها باشد. در عین حال نباید از نقاط ضعف و قابل بهبود خود غافل شوید؛ چراکه آنها میتوانند موانع بزرگی بر سر راه رسیدن شما به اهدافتان باشند. همچنین برای اینکه مطمئن شوید در مسیر درستی قدم برداشتهاید، نیاز به یک برنامه دقیق و هوشمندانه دارید و برای داشتن یک برنامه رشد و توسعه فردی موفق لازم است برای خود هدفهایی را مشخص کنید تا شما را به حرکت تشویق کند. این برنامه میتواند یک سرمایهگذاری بر روی تواناییها و نقاط قوت شما باشد تا بتوانید به وسیله آن کیفیت زندگی خود را در آینده بهبود ببخشید. از آنجایی که رشد فردی دارای ابعاد مختلفی همچون جسمی، عاطفی، روانی، اجتماعی و شغلی است، برای رسیدن به خود شکوفایی شما نیاز به طراحی یک برنامه رشد فردی مناسب دارید، لذا اگر نمیدانید از کجا شروع کنید، چه مواردی را در برنامه رشد فردی خود بگنجانید و چه مهارتهایی را باید یاد بگیرید، آکادمی فرتیک با برگزاری دوره توسعه فردی میتواند در این زمینه به شما کمک کند، فقط کافیست در این دورههای آموزشی شرکت کنید تا از اثرات مثبت آن شگفتزده شوید. البته در آموزش توسعه فردی مطالب و مفاهیم مؤثری برای توسعه فردی و سازمانی کارمندان سازمانها و شرکت ها در نظر گرفته شده و میتواند هم برای افرادی که مدیر یک سازمان هستند و میخواهند در جهت بهبود رشد فردی کارکنانشان قدمی بردارند و هم برای افرادی که خود کارمند هستند و به دنبال راهکارهایی برای ارتقای رشد فردی خود میگردند، مفید و کارآمد باشد. پس فرصت را از دست ندهید و همین الان در جهت ثبت نام در این دورههای آموزشی به وبسایت فرتیک مراجعه کنید.
منابع:
www.lifehack.org www.betterup.com www.successconsciousness.com www.betterup.com www.successconsciousness.com www.betterup.com www.successconsciousness.com