اردیبهشت
مدیریت پروژه, مدیریت ریسک پروژه و سازمانی
دانستنی‌هایی در مورد مدیریت ریسک
هر کسبوکار و سازمانی با خطر وقایع، غیر منتظره و ویرانگر روبه‌رو می‌شود که می‌تواند برای آن کسب وکار، هزینه زیادی داشته باشد یا حتی باعث تعطیلی دائمی آن شود.
مدیریت ریسک به سازمان‌ها و مدیران این امکان را می‌دهد تا قبل از وقوع، با به حداقل رساندن خطرات و هزینه‌های اضافی، خود را برای اتفاقات و خطرات غیر منتظره آماده کنند.
در این مقاله می‌خواهیم؛ درباره اهمیت مدیریت ریسک بیشتر بدانیم و دانستنی‌هایی در مورد مدیریت ریسک که به بهبود خدمات و محصولات و کارایی شرکت یا کسبوکار می‌انجامد؛ مرور کنیم. با سایت فرتیک همراه تا پایان همراه باشید.
اهمیت مدیریت ریسک
مدیریت ریسک فرآیند شناسایی، ارزیابی و کنترل تهدیدات موجود در سرمایه و درآمد سازمان و یا کسبوکار است. این تهدیدها یا خطرات می‌تواند از خطراتی مانند کمبود منابع، عدم اطمینان مالی، مسئولیت‌های حقوقی، خطاهای مدیریت استراتژیک، حوادث و بلایای طبیعی ناشی شود.
مدیریت موثر ریسک به معنای تلاش برای کنترل شرایط تا حد ممکن، با اقدام فعالانه و نه واکنشی است. بنابراین، مدیریت موثر ریسک امکان کاهش خطرات احتمالی را برای مدیران و صاحبان کسبوکار فراهم می‌کند.
در مورد شرکت‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات، تهدیدات امنیتی فناوری اطلاعات و خطرات مربوط به داده‌ها و استراتژی‌های مدیریت ریسک برای کاهش آنها، به یکی از اولویت اصلی شرکت‌های دیجیتالی تبدیل شده است.
مدیریت ریسک یک فرایند، بسیار مهم در مدیریت کسب وکارها و سازمان‌ها است زیرا با ابزارهای لازم به یک کسبوکار قدرت می‌بخشد تا بتواند به اندازه کافی خطرات احتمالی را شناسایی و با آنها مقابله کند.
به محض شناسایی خطر، کاهش اثرات آن آسان‌تر خواهد بود. برای یک کسب و کار، ارزیابی و مدیریت ریسک بهترین راه برای آماده‌سازی برای اتفاقاتی است که ممکن است در مسیر پیشرفت و رشد وجود داشته باشد.
هنگامی که یک کسب و کار، برنامه خود را برای رسیدگی به تهدیدات احتمالی ارزیابی می‌کند و سپس ساختارهایی برای رفع آنها ایجاد می‌کند؛ احتمال موفقیت در تبدیل‌شدن به یک نهاد موفق، بیشتر خواهد شد.
فرآیند تجزیه و تحلیل ریسک
تجزیه و تحلیل ریسک یک رویکرد، حل مسئله است که با استفاده از ابزارهای مختلف ارزیابی، ریسک‌ها را برای ارزیابی و حل آنها طبقه‌بندی می‌کند. فرآیند تجزیه و تحلیل ریسک شامل مراحل زیر است.
شناسایی خطرات موجود
در بهترین نمونه مدیریت ریسک، یک سازمان یا کسب وکار، کارمندان خود را دور هم جمع می‌کند تا آنها بتوانند به صورت گروهی همه منابع مختلف ریسک را بررسی کنند. گام بعدی اولویت‌بندی همه ریسک‌های شناسایی شده؛ بر اساس احتمال و اثر است. از آنجا كه كاهش تمام خطرات موجود امكان پذیر نیست؛ اولویت‌بندی این اطمینان را به وجود می‌آورد كه با خطرات تأثیر گذارتر با سرعت بیشتری رسیدگی می‌شود.
ارزیابی ریسک
در بسیاری از موارد، حل مسئله شامل شناسایی مشکل و سپس یافتن راه حل مناسب است. با این حال، قبل از اینکه بفهمد چگونه بهتر می‌توان ریسک‌ها را کنترل کرد؛ یک کسبوکار باید علت این خطرات را بیابد. به طور مثال با طرح این سوال که چه چیزی باعث چنین ریسکی شده است و چگونه می‌تواند بر کسب وکار ما تأثیر بگذارد؟
پیدا کردن پاسخ مناسب
هنگامی که یک نهاد تجاری برای ارزیابی راه‌حل‌های احتمالی برای کاهش خطرات شناسایی شده و جلوگیری از تکرار آنها تصمیم گرفت؛ باید این سوال‌ها را بپرسد: بهترین راه حل در صورت بروز یک مشکل بخصوص چیست؟ و سوال بعدی این است که بهترین کار در صورت تکرار این مشکل چه خواهد بود؟
ایجاد مکانیسم‌های پیشگیرانه برای ریسک‌های شناسایی شده
در این مرحله، ایده‌هایی که برای کاهش ریسک، مفید شناخته شده است به تعدادی از وظایف و سپس به برنامه‌های احتمالی قابل استفاده در آینده تبدیل می‌شوند. در صورت بروز ریسک، می‌توان برنامه‌های طرح شده را مرحله به مرحله عملی کرد.
نکات کاربردی درباره مدیریت ریسک
در مورد وظایف صریح باشید
هرگونه خلأ در مسئولیت‌‌ها در کل کسبوکار، فرصتی برای خطر و ریسک بیشتر به دنبال دارد. اطمینان حاصل کنید که همه اعضا و کارکنان دقیقاً می‌دانند چه بخشی از کسبوکار و چه فعالیت‌ها و وظایفی را بر عهده دارند.
ریسک‌ها را ابتدای کار شناسایی کنید
هرگز برای شروع به فکر کردن درباره ریسک‌ها و مشکلات احتمالی زود نیست. هرچه زودتر این کار را انجام دهید؛ مدیریت ریسک آسان‌تر خواهد بود. مدیریت ریسک باید در تمام فرایندهای کاری و فرهنگ سازمانی شما نهفته باشد.
مثبت‌بین باشید
یکی از نکات جالب مدیریت ریسک پروژه‌ها این است که، همه ریسک‌ها منفی نیستند؛ بنابراین فقط به نکات منفی توجه نکنید. عدم‌قطعیت‌ها نیز می‌توانند مثبت باشند؛ فرصت‌هایی را فراهم کنند و ما را قادر به استفاده از یک رویداد یا موقعیت خاص کنند.
خطر را برآورد و اولویت‌بندی کنید
برای ارزیابی و اولویت‌بندی تمام خطرات شناخته شده از ماتریس احتمال و اثر ریسک استفاده کنید. با این کار می‌توانید هم احتمال و هم شدت یک ریسک را محاسبه کنید.
مسئولیت ریسک را بر عهده بگیرید
اگر می‌بینید مشکلی در کار به وجود آمده؛ مسئولیت را بر عهده بگیرید تا اینکه منتظر حل مشکل توسط شخص دیگری باشید. بهترین نمونه مدیریت ریسک زمانی اعمال خواهد شد که همه افراد توانایی بیان مشکل و اقدام به موقع را داشته باشند.
از اشتباهات گذشته درس بگیرید
یکی دیگر از نکات جالب مدیریت ریسک این است که، ریسک‌ها یا خطرات همیشه تکرار می‌شوند. با استفاده از داده‌ها و تجربیات قبلی، از اشتباهات گذشته درس بگیرید و اطمینان حاصل کنید که هرگز تکرار نمی‌شوند.
تمام ریسک‌ها را ثبت کنید
با کشف‌کردن تمام خطرات و ریسک‌های احتمالی در کسب و کار، شما قادر خواهید بود یک تصویر کلی از مشکلاتی که در آینده قرار است برای شما به وجود بیاید خواهید داشت؛ که باعث بهبود اشتراک اطلاعات و پاسخگویی شما می‌شود. به یاد داشته باشید که چه کسی مسئول چه چیزی است و برای حل هر کدام از مشکلات باید به چه کسی مراجعه نمود.
به نظارت و بررسی ریسک‌ها ادامه دهید
سطح ریسکی که ما با آن روبه‌رو هستیم با بروز مشکلات و ریسک‌های جدید به طور مداوم در حال تغییر است. با فعال‌بودن و نظارت منظم، برای روبه‌رو شدن با مشکلات و ریسک‌ها آماده‌تر خواهید بود.
سخن پایانی در مورد اهمیت مدیریت ریسک
مدیریت ریسک، ابزاری حیاتی برای موفقیت پروژه‌ها و کسب‌وکارها است که با شناسایی، ارزیابی و کنترل تهدیدات، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا از بحران‌ها پیشگیری کرده و منابع خود را بهینه استفاده کنند.
این رویکرد نه تنها باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری می‌شود؛ بلکه با تقویت ارتباطات درون‌سازمانی و ایجاد فرهنگ پیشگیرانه، اعتماد سهامداران و مشتریان را نیز جلب می‌کند. در نهایت، با پیاده‌سازی مؤثر مدیریت ریسک، سازمان‌ها می‌توانند در دنیای پرچالش امروز، با اطمینان بیشتری به سوی اهداف خود حرکت کنند.
منابع؛
corporatefinanceinstitute.com
www.skillcast.com
